Światło w ciemności. Pamięci Władysława Suleckiego

W poniedziałek, 13 grudnia 2021 roku, o godzinie 13.00, w niechlubną rocznicę wprowadzenia stanu wojennego, na terenie dawnej Kopalni Węgla Kamiennego „Gliwice”, pod tablicą upamiętniającą Władysława Suleckiego, zostaną złożone kwiaty i zapalone znicze.

„W poniedziałek, 13 grudnia o godzinie 13.00, pod tablicą upamiętniającą Władysława Suleckiego, posadowioną na terenie dawnej KWK Gliwice, złożymy kwiaty i zapalimy znicze. Czynimy tak od kilku już lat wspominając Władysława Suleckiego: wspaniałego Polaka i gliwiczanina, patriotę, robotnika, człowieka niezłomniej wiary, który od lat 60. XX wieku, czynnie i z uporem walczył z komunistycznym zniewoleniem, za co jego i jego rodzinę spotkały liczne szykany i upokorzenia. Nie było w Gliwicach równie dzielnego opozycjonisty. Sulecki był między innymi współzałożycielem pierwszych w powojennej Polsce, powstałych w 1978 r., Wolnych Związków Zawodowych Górnego Śląska, które przygotowały grunt pod narodziny Solidarności. Osoba Władysława Suleckiego godna jest najwyższego szacunku. Zabieganie o dobro ojczyzny było dla niego najwyższym obywatelskim obowiązkiem, od którego nigdy się nie uchylił. Odsłonięcie w 2014 roku poświęconego mu pomnika, wzniesionego dzięki inicjatywie Henryka Wujca i Zygmunta Frankiewicza, zainicjowało także nasz muzealny wieloletni projekt Gliwicka Opozycja 1945 – 1990. Jego uwieńczeniem jest opublikowana w 2020 roku książka pt. „„Gliwicka opozycja 1976–1990. Relacje świadków i uczestników” wydana przez Muzeum w Gliwicach i Śląskie Centrum Wolności i Solidarności. Chronimy w ten sposób przed zapomnieniem działalność gliwickich opozycjonistów z czasów PRL, chcąc aby była nie tylko słowem wyrytym w kamieniu, czy zapisanym na papierze, ale przede wszystkim w naszej indywidualnej i zbiorowej pamięci, pomagając odróżniać ziarno od plewy" - powiedział Grzegorz Krawczyk, dyrektor Muzeum w Gliwicach.

W ostatniej dekadzie PRL Gliwice były jednym z najważniejszych ośrodków opozycji i oporu społecznego w całym ówczesnym województwie katowickim. Więcej informacji na ten temat znaleźć można w uruchomionym 29 maja 2019 roku portalu internetowym „Gliwicka Opozycja 1945-1990” (www.opozycja.muzeum.gliwice.pl) który poświęcony jest uczestnikom szeroko pojętego oporu społecznego, działaczom różnych nurtów i środowisk, ludziom odważnym, zaangażowanym w działalność wolnościową i za tę działalność prześladowanym przez komunistyczny reżym. Portal, nad którym prace trwały od 2018 roku, powstał z inicjatywy dyrektora Muzeum w Gliwicach, Grzegorza Krawczyka. Prace nad portalem pracownicy Muzeum w Gliwicach prowadzili we współpracy ze Śląskim Centrum Wolności i Solidarności oraz historykami Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Katowicach. W jednym miejscu udało się zgromadzić informacje o wydarzeniach, a przede wszystkim osobach, które nad Kłodnicą przecierały polską drogę do wolności. Projekt ma charakter otwarty, a portal będzie systematycznie rozbudowywany.

Zapraszamy także do obejrzenia na muzealnym kanale YouTube rozmowy o gliwickiej opozycji, prowadzonej przez dr. Bogusława Tracza - redaktora publikacji „Gliwicka opozycja 1976–1990. Relacje świadków i uczestników” i Grzegorza Krawczyka, dyrektora Muzeum w Gliwicach pod poniższym linkiem:
https://www.youtube.com/watch?v=vS8D_zP3_lY&t=488s

Władysław Sulecki urodził się 17 stycznia 1931 r. w Dobrzejewicach koło Lipna (obecnie woj. kujawsko-pomorskie). W latach 50. XX wieku w poszukiwaniu pracy dotarł na Górny Śląsk. Nie mając fachowych kwalifikacji, zaciągnął się do służby w Milicji Obywatelskiej. W latach 1955–1956 był funkcjonariuszem Milicji Obywatelskiej w Łabędach pod Gliwicami (obecnie Łabędy są dzielnicą Gliwic, w latach 1954–1964 stanowiły samodzielne miasto). Szybko okazało się, że jego przekonania, a zwłaszcza nieskrywana religijność były niemile widziane przez przełożonych.

Zwolniony ze służby, został górnikiem. Początkowo pracował w Kopalni „Zabrze-Wschód”, następnie w Kopalni „Gliwice”. W czerwcu 1960 r. wziął udział w demonstracji parafian i pracowników zakładów położonych w obrębie tzw. dzielnicy hutniczej przeciwko próbie demontażu krzyża stojącego nieopodal kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gliwicach. Zatrzymany, spędził dwa miesiące w areszcie. W 1977 r. został współpracownikiem Komitetu Obrony Robotników, następnie Komitetu Samoobrony Społecznej KOR. Należał do sygnatariuszy wniosku do Sejmu PRL o powołanie komisji do zbadania okoliczności wydarzeń Czerwca 1976. W latach 1977–1979 był współpracownikiem redakcji dwutygodnika KOR „Robotnik”, w którym ukazywały się jego teksty poświęcone m.in. warunkom pracy górników. Jego nazwisko wraz z adresem widniało w stopce redakcyjnej. Był jednym z pionierów kolportażu niezależnych wydawnictw w województwie katowickim. 4 maja 1977 r. został pobity przez funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej i Służby Bezpieczeństwa. Zaatakowano go we własnym mieszkaniu przy ulicy Królewskiej Tamy, wywleczono za włosy i bito aż do utraty przytomności. Otrzymane ciosy spowodowały uszkodzenie klatki piersiowej. Wielokrotnie szykanowano i zastraszano również jego rodzinę. Zaszczuty, w 1979 r. zdecydował się na opuszczenie Polski i wraz z rodziną wyemigrował do Niemiec Zachodnich.

W Niemczech podjął prace w górnictwie. Kilkakrotnie występował na antenie Radia Wolna Europa. W maju 1979 r. stanął na czele Komitetu Solidarności z Wolnymi Związkami Zawodowymi w Polsce, który powołano w Augsburgu. 26 września 1979 r. brał udział w trzeciej sesji przesłuchań Komitetu im. Sacharowa w Waszyngtonie. Współpracował z paryską „ Kulturą” i pismem „Przemiany” wychodzącym w Monachium. Zmarł 16 grudnia 2004 r. w Hagen, na emigracji. Był jednym z nielicznych działaczy opozycji przedsierpniowej na Górnym Śląsku, a jego działania przygotowały grunt pod narodziny fenomenu „Solidarności”. Tablicę ku jego czci odsłonięto 7 października 2014 r. przy ul. Bojkowskiej 37, na terenach po kopalni Gliwice. Inicjatorami upamiętnienia byli Henryk Wujec i Zygmunt Frankiewicz. Autorem projektu tablicy był Michał Klasik, a fundatorem Muzeum w Gliwicach.

Polecamy również tekst dr. Jarosława Neji o Władysławie Suleckim:
http://muzeum.gliwice.pl/pl/artykuly/o-wladyslawie-suleckim-pisze-dr-jar...