Biuletyn Informacyjny Urzędu Miejskiego w Gliwicach, 30 września 2021 r.

Nawet 36 tys. zł wsparcia można uzyskać z „Czystego Powietrza nad Gliwicami” – nowego miejskiego programu dotacyjnego realizowanego w ramach unijnego konkursu. Dofinansowanie jest przeznaczone dla właścicieli i współwłaścicieli budynków jednorodzinnych w Gliwicach, którzy zdecydują się zastąpić nieekologiczne źródło ogrzewania ciepłem z sieci PEC, a w przypadku, gdy jest to technicznie niemożliwe (bądź nieuzasadnione ekonomicznie), ogrzewaniem gazowym, elektrycznym lub pompą ciepła.

Warto się pospieszyć i jak najszybciej złożyć dokumenty (najlepiej online poprzez stronę niskaemisja.pl/gliwice/), bo nabór wniosków potrwa tylko do 30 września do północy, a kolejność zgłoszeń może okazać się decydująca!

Smog od lat jest na celowniku Gliwic, które z racji swego położenia długo plasowały się w grupie najbardziej zanieczyszczonych miast Polski. Warte dziesiątki milionów złotych kompleksowe działania na rzecz ograniczenia niskiej emisji przynoszą jednak efekty. Jakość gliwickiego powietrza poprawia się – choć z pewnością w tej ważnej kwestii wiele jest jeszcze do zrobienia. Najnowsza propozycja to program dotacyjny „Czyste Powietrze nad Gliwicami” w ramach unijnego konkursu, do którego nabór trwa od 9 sierpnia do 30 września na stronie niskaemisja.pl/gliwice/.

– Jednym z najważniejszych wyzwań stojących przed naszym miastem są działania na rzecz poprawy  jakości powietrza. Od 24 lat wspieramy mieszkańców w inwestycjach zmiany systemów grzewczych na ekologiczne i kładziemy bardzo duży nacisk na popularyzację tego zagadnienia. Aby przyspieszyć usuwanie przestarzałych palenisk węglowych z mieszkań i domów, i jeszcze bardziej zachęcić gliwiczan do tego typu działań, wprowadziliśmy już ważne zmiany do regulaminów udzielania miejskich dotacji, uruchomiliśmy w porozumieniu z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej punkt wypełniania i przyjmowania wniosków do rządowego programu „Czyste Powietrze” w Urzędzie Miejskim, a teraz gorąco zachęcamy do korzystania z możliwości wsparcia finansowego, jakie daje nowy program dotacyjny. Czas na składanie wniosków jest relatywnie krótki, bo tylko do końca września. Warto jednak pamiętać, że terminy likwidacji poszczególnych rodzajów kopciuchów wymienionych w śląskiej uchwale antysmogowej nieuchronnie się zbliżają, grożąc uchylającym się od tego obowiązku poważnymi konsekwencjami i karami finansowymi! – podkreśla prezydent GliwicAdam Neumann.

CZYSTE POWIETRZE NAD GLIWICAMI – ZASADY

KTO MOŻE STARAĆ SIĘ O DOTACJĘ?

Każdy właściciel, współwłaściciel lub użytkownik wieczysty budynku jednorodzinnego w Gliwicach, który posiada i chce zlikwidować:

• kocioł węglowy klasy 3 według normy PN-EN 303- 5:2012,
• źródło ciepła na paliwo stałe klasy 4 według normy PN-EN 303-5:20212,
• urządzenie bezklasowe służące jako podstawowe źródło ciepła w budynku jednorodzinnym.

NA CO?

Dofinansowanie można uzyskać na likwidację wymienionego wyżej nieekologicznego źródła ogrzewania i zastąpienie go ciepłem systemowym poprzez przyłączenie budynku do miejskiej sieci ciepłowniczej. Gdy nie ma technicznych możliwości podłączenia lub gdy podłączenie nie jest uzasadnione ekonomicznie do końca 2023 roku, należy zainstalować ogrzewanie elektryczne, kondensacyjny kocioł gazowy, pompę ciepła powietrze – woda lub powietrze – powietrze bądź gruntową pompę ciepła.

Uwaga! Inwestycje będą mogły być rozpoczęte dopiero po  zawarciu umowy mieszkańca z miastem!

ILE MOŻNA ZYSKAĆ?

• do 13,5 tys. zł (maksymalnie 90% kosztów kwalifikowanych inwestycji) w przypadku montażu: węzła cieplnego wykorzystującego czynnik grzewczy z sieci ciepłowniczej, ogrzewania elektrycznego wykorzystującego energię elektryczną z sieci elektroenergetycznej lub kotła gazowego;
• do 27 tys. zł (maksymalnie 90% kosztów kwalifikowalnych inwestycji) w przypadku montażu pompy ciepła powietrze – woda lub powietrze – powietrze do ogrzewania budynku;
• do 36 tys. zł (maksymalnie 90% kosztów kwalifikowalnych inwestycji) w przypadku montażu gruntowej pompy ciepła do ogrzewania budynku.

DO KIEDY SIĘ ZGŁASZAĆ?

Do 30 września do godz. 23.59. Listy podstawowa i rezerwowa zakwalifikowanych do programu zostaną ogłoszone do 45 dni od dnia zakończenia naboru.

JAKIE DOKUMENTY ZŁOŻYĆ?

Wniosek o udział w projekcie wraz z załącznikami wymienionymi na stronie niskaemisja.pl/gliwice/

JAK ZŁOŻYĆ WNIOSEK?

• w wersji elektronicznej: www.niskaemisja.pl/link/gliwicewniosek  (Uwaga! Dodatkowo po złożeniu wniosku w wersji elektronicznej każdy mieszkaniec otrzyma powiadomienie na podany adres e-mail, ze wskazaniem adresu do wysyłki podpisanego, wydrukowanego wniosku wraz z załącznikami – pocztą lub za pomocą platformy ePUAP),
• warunkowo – gdy nie ma możliwości złożenia wniosku w wersji elektronicznej – w wersji papierowej.

O CZYM PAMIĘTAĆ?

• można złożyć jeden wniosek, dotyczący jednego jednorodzinnego budynku mieszkalnego,
• zalecane jest złożenie wniosku w wersji elektronicznej,
• po złożeniu wniosku nie będzie możliwości zmiany zakresu inwestycji,
• w ramach projektu wymianie podlegają jedynie kotły na paliwa stałe, nie będą kwalifikowane inwestycje w budynkach, w których likwidowany będzie inny rodzaj źródła ogrzewania,
• wniosek, który nie spełni kryterium formalnego nie będzie podlegał ocenie,
• planowany termin rozstrzygnięcia konkursu przez Urząd Marszałkowski – maj 2022 r.

SZERSZE INFORMACJE:

Infolinia operatora programu dla mieszkańców: tel. 721-747-447, 693-551-490, e-mail: gliwice@niskaemisja.pl

Śląskie Stowarzyszenie Chorych na SM Sezam działa w Gliwicach od 15 lat. Dla chorujących na stwardnienie rozsiane i ich rodzin jest prawdziwą opoką w trudach codzienności, począwszy od specjalistycznej rehabilitacji i niesienia pomocy psychologicznej, przez ułatwienie dostępu do lekarzy i współpracę ze szpitalami w regionie, na aktywizacji zawodowej kończąc. Wśród rozlicznych form Sezamowego wsparcia jest też Dzienny Dom Pomocy dla dorosłych w dzierżawionym od miasta budynku przy ul. Jana Śliwki 12. Nie byłoby go w takim kształcie jak obecnie, gdyby nie tytaniczna praca członków stowarzyszenia zaangażowanych w kompleksowy remont gmachu oraz pozyskane przez stowarzyszenie dotacje unijne. To właśnie wyzwania związane z realizacją ostatniego projektu uzmysłowiły zarządowi Sezamu konieczność wykonania następnego kroku – wykupienia od miasta dzierżawionej siedziby.

Siedzibą Sezamu jest dawny „ceramik” – budynek po Zespole Szkół Ceramiczno-Elektrycznych, zlokalizowany na wąskiej działce sąsiadującej ze Szkołą Podstawową nr 20. Na początku dzierżawy od miasta, ponad 8 lat temu, opuszczony obiekt po ZSC-E był w złym stanie technicznym. Dzięki zaangażowaniu członków Sezamu i pozyskanemu przez stowarzyszenie współfinansowaniu w ramach projektów unijnych, budynek stał się nowoczesnym centrum rehabilitacji oraz usług społecznych i zdrowotnych dostosowanych do indywidualnych potrzeb i świadczonych bezpłatnie za sprawą unijnego wsparcia. Warto bowiem dodać, że Sezam prowadzi działalność również za pośrednictwem powołanej przez siebie spółki PaTION. W ramach tych podmiotów, pod adresem Jana Śliwki 12 działają m.in.: wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego i medycznego (udostępniająca go nieodpłatnie wszystkim chętnym), Dzienny Dom Pomocy zapewniający pobyt dzienny wraz z opieką, wyżywieniem i dodatkowymi zajęciami dla maksimum 30 osób starszych i niepełnosprawnych (głównie neurologicznie), gabinety lekarskie i terapeutyczne. Tworzone są ponadto 4 mieszkania wspomagane dla chorujących na stwardnienie rozsiane oraz 20 miejsc całodobowego pobytu wytchnieniowego w formie dwutygodniowych turnusów rehabilitacyjnych dla osób niepełnosprawnych.

– Siedziba Sezamu i PaTION-u to nasza duma. W sumie ze środków własnych i funduszy unijnych pochodzących z Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego zainwestowaliśmy w remont i adaptację tej nieruchomości ponad 11 mln zł – mówi Karolina Kropornicka, prezes Śląskiego Stowarzyszenia Chorych na SM Sezam. – W ramach tych środków wymieniliśmy m.in. wszystkie instalacje, wybudowaliśmy dwie windy dostosowane do przewozu osób z niepełnosprawnościami, zamontowaliśmy system wentylacji i klimatyzacji, wyremontowaliśmy od podstaw wszystkie pomieszczenia na trzech piętrach. Cały czas prowadzimy też kompleksową, wartą ponad 3,7 mln zł termomodernizację budynku, na którą pozyskaliśmy częściowe dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Niestety, ze względu na zmianę interpretacji kwestii pomocy publicznej nie jesteśmy w stanie jako stowarzyszenie samodzielnie wnieść wymaganego finansowego wkładu własnego. Przekracza to nasze możliwości – podkreśla prezes Kropornicka.

Aby zabezpieczeniem realizacji projektu nie stał się sprzęt rehabilitacyjny, którego wartość rynkowa przekracza 1 mln zł, a także zgromadzone na koncie bankowym pieniądze z 1%, stowarzyszenie Sezam usilnie poszukiwało rozwiązania. Sytuacja wydawało się patowa, ponieważ mimo deklarowanej przez miasto (jako właściciela budynku) chęci wsparcia, obowiązujące przepisy prawne nie pozwoliły na przekazanie dotacji bądź udzielenie pożyczki. Światełkiem w tunelu okazała się ostatecznie przesłanka z art. 68 (ust. 1 pkt 2) ustawy o gospodarce nieruchomościami, otwierająca nowe możliwości.

Sezam, będąc organizacją pożytku publicznego wykorzystującą budynek przy ul. J. Śliwki na cel prowadzonej działalności, a zarazem będąc osobą prawną prowadzącą działalność opiekuńczą i leczniczą (za pośrednictwem powołanej przez siebie spółki PaTION), może wnioskować do miasta o zakup dzierżawionej nieruchomości w trybie bezprzetargowym z wysoką, 99-procentową bonifikatą.

– To rozwiązanie ma wiele zalet. Po pierwsze, dysponowanie silniejszym prawem do nieruchomości niż dzierżawa umożliwi stowarzyszeniu zabezpieczenie należytego wykonania umów o dofinansowanie projektów. Zagwarantuje tym samym możliwość realizacji kolejnych przedsięwzięć. Po drugie, jako podmiot dysponujący prawem własności budynku Sezam zyska możność aplikowania o fundusze dotąd dla niego niedostępne – zauważa Aleksandra Wysocka, zastępczyni prezydenta Gliwic odpowiedzialna m.in. za kwestie gospodarowania nieruchomościami w mieście.

Śląskie Stowarzyszenie Chorych na SM Sezam złożyło już do prezydenta miasta wniosek o bezprzetargowy zakup dzierżawionej nieruchomości z bonifikatą. Projekt uchwały w tej sprawie zostanie skierowany przez niego pod obrady Rady Miasta na najbliższą, październikową sesję.

Od 30 września na Rynku jest prezentowana plenerowa wystawa poświęcona Tadeuszowi Różewiczowi. Organizatorem ekspozycji jest Muzeum w Gliwicach. 9 października, w dniu urodzin Różewicza, Teatr Miejski w Gliwicach zaprezentuje także spektakl „Kartoteka”.

„Bardzo wcześnie, bo już w 1949 roku, znalazłem się w Gliwicach, gdzie wylądowało również część moich kolegów z konspiracji. Uczyli się w ciężkich warunkach na miejscowej politechnice, nie mając czasu, co zjeść ani w co się ubrać. A na dodatek dosłownie budowali tę politechnikę: usuwali gruzy, zbierali książki, zamiatali pomieszczenia, malowali ściany. Ich profesorowie, których część przeniosła się do Gliwic ze Lwowa (Politechnika Gliwicka była właściwie kontynuacją Politechniki Lwowskiej), pracowali razem z nimi: układali i oczyszczali cegły, usuwali śmieci, ratowali biblioteki poniemieckie, chronili zbiory i budowali. Budowali zatem zarówno wiedzę, jak i gmachy, w których tę wiedzę miano zdobywać. Takie było to moje pokolenie, które w tej chwili, taka jest kolej rzeczy, odchodzi”- Tadeusz Różewicz.

Rok 2021 został ogłoszony przez Sejm Rokiem Tadeusza Różewicza. 9 października obchodzić będziemy stulecie jego urodzin - jednego z najwybitniejszych poetów XX wieku, wszechstronnego kontynuatora nurtu awangardowego w literaturze, którego łączy szczególny związek z Gliwicami, gdzie spędził niemal 20 lat swojego życia. Każde z miast, w którym mieszkał po wojnie Różewicz: Częstochowa, Kraków, Gliwice i Wrocław stawało się przez to najważniejszym miejscem na mapie literackiej Polski. Ale to właśnie w Gliwicach kształtowała się jego postawa artystyczna i miały miejsce przełomowe dokonania w dziedzinie dramatu. Twórca z pełną świadomością przez dwie dekady pozostawał daleko od literackich salonów kraju, a nasze miasto stało się dla niego swoistym azylem. Postać Tadeusza Różewicza, Honorowego Obywatela miasta Gliwice, a przede wszystkim – jego twórczość, przybliży wystawa planszowa „Raport ocalonego”, która od 30 września prezentowana będzie na rynku w Gliwicach. Jej kuratorką jest Tatiana Hołownia. Wystawie towarzyszą lekcje muzealne, realizowane stacjonarnie – w salach edukacyjnych Willi Caro, bądź za pośrednictwem platformy ZOOM. W obchody Roku Tadeusza Różewicza zaangażowane jest nie tylko Muzeum w Gliwicach, które zresztą twórca chętnie odwiedzał, ale także Teatr Miejski w Gliwicach, gdzie już 9 października będzie miała miejsce premiera „Kartoteki”.

Wystawa „Raport Ocalonego” przedstawia meandry życia, które prowadziły Tadeusza Różewicza od rodzinnego Radomska, poprzez lata partyzantki w lasach kieleckich, przez Częstochowę, powojenny Kraków twórczych lat studenckich, Gliwice aż do Wrocławia. „Gliwicki azyl Mistrza” to tytuł planszy wystawy przywołującej dwadzieścia niezwykle owocnych lat dojrzałej twórczości Różewicza.  

Na planszach znajdziemy nie tylko komentarz autorski kurator wystawy, Tatiany Hołowni, ale przede wszystkim fragmenty wierszy, poematów, dramatów i opowiadań Tadeusza Różewicza. Pojawiające się istotne wątki biograficzne są ujęte problemowo, a nie wyłącznie faktograficznie, tworząc narracyjną osnowę ekspozycji. (materiały organizatora)

Przygotowania do budowy nowego szpitala w Gliwicach zmierzają do finału. Powstanie obiekt na miarę XXI wieku, w którym stworzone zostaną komfortowe warunki leczenia pacjentów.

Finalizowane są prace projektowe  – miasto otrzymało już całą dokumentację, która jest teraz szczegółowo weryfikowana. Złożone są wszystkie wnioski o wydanie pozwoleń budowlanych. W najbliższych miesiącach może zostać ogłoszony przetarg, w wyniku którego wyłoniony zostanie wykonawca robót. Budowa szpitala ma ruszyć w przyszłym roku.

Budowa nowego szpitala to obecnie kluczowa inwestycja dla Gliwic

Obiekt powstanie przy ul. Kujawskiej, w sąsiedztwie ulic Ceglarskiej i Pocztowej. To bardzo dobra lokalizacja, która umożliwi szybki i komfortowy dojazd z różnych części Gliwic, a także z Drogowej Trasy Średnicowej i skrzyżowania autostrad A1 i A4 na węźle Gliwice Sośnica.

– Długo przygotowywaliśmy się do tej inwestycji. Konsultowaliśmy jej założenia z wieloma środowiskami, m.in. medycznym oraz projektantami. Zależało nam na tym, aby doprecyzować różnorodne aspekty przedsięwzięcia tak, aby szpital był jak najlepiej dostosowany do współczesnych wymogów i uwzględniał w jak największym stopniu wyzwania, przed jakimi staje sektor medyczny i służba zdrowia. Duże znaczenie miały m.in. doświadczenia związane z walką z pandemią. Staraliśmy się równocześnie kroić inwestycję na miarę miasta oraz zabezpieczyć możliwość rozwoju placówki w przyszłości i jej ewentualnej rozbudowy – mówi Mariusz Śpiewok, zastępca prezydenta Gliwic nadzorujący prace nad realizacją nowego szpitala.  

W obiekcie działać ma 12 oddziałów szpitalnych

Budynek, projektowany przez gdańską firmę Industria Project, powstał na planie litery H. Zaplanowano w nim 5 kondygnacji, a na dachu lądowisko dla śmigłowców medycznych. W poszczególnych segmentach szpitala działać może 12 oddziałów: chorób wewnętrznych z pododdziałem nefrologicznym, chirurgii ogólnej z pododdziałem chirurgii naczyń, chirurgii urazowo-ortopedycznej, kardiologii, pediatrii, chirurgii dziecięcej, okulistyki, urologii, anestezjologii i intensywnej terapii, anestezjologii i intensywnej terapii dla dzieci, neurologiczny i udarowy, rehabilitacji. Na oddziałach przewidziano miejsce na 356 łóżek dla pacjentów w pokojach jedno- i dwuosobowych.

W szpitalu zaprojektowano nowoczesny SOR – na parterze, z izbą przyjęć, w tym 10-stanowiskowy obszar tzw. triagu umożliwiający wstępną ocenę stanu pacjenta, obszar resuscytacyjno-zabiegowy z salą zabiegową, dwoma salami resuscytacyjno-zabiegowymi i salą intensywnej terapii, a także obszar konsultacyjny z gabinetami dla dzieci i dorosłych. Obok znalazło się miejsce na działy diagnostyczno-zabiegowe: dwie pracownie tomografii komputerowej, dwie pracownie RTG i pracownię rezonansu magnetycznego. Na pierwszym piętrze bezpośrednio nad SOR przewidziano zespół bloków operacyjnych.

Szeroką ofertę leczenia uzupełnią przyszpitalne poradnie

W nowym obiekcie zaplanowano także działy diagnostyczno-zabiegowe (stacja dializ, zakład diagnostyki obrazowej, pracownia endoskopii, pracownia hemodynamiki i elektrofizjologii, laboratorium analityczne i mikrobiologiczne, bank krwi, zakład rehabilitacji, pracownia kardiometrii) i tzw. działy wspólne (centralna sterylizatornia, centralna dezynfekatornia, centralny magazyn gazów medycznych, apteka szpitalna, pomieszczenia komercyjne typu: bufet, sklep, apteka przyszpitalna).

Projekt objął także pomieszczenia dla zespołu poradni przyszpitalnych z 31 gabinetami – podstawowej opieki zdrowotnej, opieki nocnej i świątecznej, chirurgicznej ogólnej, dziecięcej i urazowo-ortopedycznej, dermatologicznej, urologicznej, diabetologicznej, nefrologicznej, endokrynologicznej, gastroenterologicznej, kardiologicznej, reumatologicznej, neurologicznej, rehabilitacyjnej, zdrowia psychicznego, okulistycznej, psychologicznej, pediatrycznej, medycyny pracy, żywienia, chirurgii naczyniowej.

Powierzchnia szpitala to około 57 tys. m2, jest także rezerwa pod budowę dodatkowego segmentu. Z myślą o pacjentach i odwiedzających zaprojektowano przy obiekcie strefę relaksu – mały park od strony ul. Kujawskiej, a dla najmłodszych plac zabaw i teren rekreacyjno-sportowy. Dla zmotoryzowanych przewidziano ponad 350 miejsc parkingowych.

Miasto będzie się starać o dofinansowanie inwestycji

Dzięki nowej placówce komfort leczenia pacjentów i pobytu w Szpitalu Miejskim w Gliwicach zdecydowanie się poprawi. Choć czasy są trudne, a inwestycja bardzo kosztowna, władze samorządowe są zdeterminowane, aby ją zrealizować. Miasto będzie się starało pozyskać na budowę szpitala dofinansowanie ze źródeł zewnętrznych. W razie konieczności gotowe jest sfinansować budowę szpitala samodzielnie. Wówczas niewykluczona jest jednak realizacja etapowa.

– Sytuacja na rynku usług i materiałów budowlanych jest niestabilna, inflacja jest wysoka, ceny szaleją, trudno w tym momencie stwierdzić, co będzie za rok. Dlatego musimy przewidywać różne scenariusze i planować rozsądnie. Przetarg na budowę szpitala powinien uwzględniać zakres podstawowy zadania – do realizacji w pierwszej kolejności – i  możliwe opcje dodatkowe, które – jeśli nie wystarczy planowanych środków finansowych – mogą zostać wykonane później. Najważniejsze jest przeniesienie do nowego obiektu dotychczasowej działalności Szpitala Miejskiego. Oczywiście, jeśli uzyskamy solidne zewnętrzne wsparcie finansowe, to zadanie będzie można realizować od razu w pełnym zakresie. Ostatnie czasy pokazały dobitnie, że wieloobszarowe działania na rzecz zdrowia to sprawa priorytetowa – podkreśla Mariusz Śpiewok.  

W piątek 1 października Urząd Miejski w Gliwicach będzie czynny od godz. 8.00 do 16.00. Klienci będą mogli załatwić swoje sprawy urzędowe we wszystkich filiach UM o godzinę dłużej niż zwykle.

X Powiatowo-Miejski Konkurs Pieśni Patriotycznej kierowany jest do uczniów szkół podstawowych i średnich. Organizatorami są MDK w Gliwicach, ZSO nr 1 w Gliwicach, SP nr 6 w Gliwicach i WKU w Gliwicach.

Zgłoszenia należy nadsyłać do 15 października na adres imprezy@mdk.gliwice.pl lub składać osobiście w sekretariacie MDK (ul. Barlickiego 3, II piętro, pokój 46).

Konkurs rozpocznie się 29 października w sali widowiskowej Scena Bojków (ul. Parkowa 5) o godzinie 10.00.

Regulamin i karty zgłoszeniowe są dostępne TUTAJ.

Konkurs jest objęty patronatem prezydenta Gliwic Adama Neumanna.

W pierwszy październikowy weekend  (2 i 3 października 2021 r.) po raz ósmy w całej Polsce odbędzie się „Weekend seniora z kulturą” – akcja zainicjowana przez Ministerstwo Kultury Dziedzictwa Narodowego i Sportu, której celem jest zachęcenie seniorów do aktywnego uczestnictwa w życiu kulturalnym.

Do przedsięwzięcia ponownie dołącza się Muzeum w Gliwicach. W każdą sobotę wstęp do Oddziałów Muzeum jest bezpłatny dla wszystkich - a zatem również dla seniorów. Jednak w niedzielę, 3 października, specjalne zaproszenie kierujemy właśnie do osób po 65 roku życia! Zapraszamy seniorów do bezpłatnego zwiedzania wszystkich Oddziałów gliwickiego muzeum. (mat. org.)

Potrzebujemy zieleni, ale są rośliny, które sprawiają w świecie przyrody sporo kłopotów, niszcząc inne gatunki. Eksperci z Uniwersytetu Śląskiego testują w Gliwicach sposoby walki z rdestowcami.

Rdestowiec ostrokończysty Reynoutria japonica, rdestowiec sachaliński Reynoutria sachalinensis oraz rdestowiec czeski (inaczej pośredni) Reynoutria ×bohemica to bardzo inwazyjne gatunki obcego pochodzenia, stanowiące - jak podkreślają organizatorzy akcji - duże zagrożenie dla bioróżnorodności naturalnych ekosystemów. Z roku na rok zwiększają zajmowaną powierzchnię, wpływając negatywnie na skład i bogactwo gatunkowe zbiorowisk roślinnych. Doprowadzają do zmniejszenia populacji gatunków rodzimych lub całkowitej ich eliminacji.

Rdestowce są okazałymi, wieloletnimi roślinami wykazującymi duże zdolności wegetatywnego rozmnażania. – Szybko rosnące kłącza rozrastają się na odległość nawet 20 m od rośliny macierzystej, do tego pędy mają dużą zdolność regeneracji i równie szybkie tempo wzrostu (nawet do 15 cm/dobę). Nowa roślina może rozwinąć się z fragmentu kłącza o długości 1 cm, jak też z niewielkiego odcinka pędu, zawierającego pojedynczy węzeł, umieszczonego w glebie lub w wodzie. Średnio na pojedynczym pędzie rdestowce mogą produkować nawet do 350 tysięcy kwiatów, przy czym dojrzewające jesienią owoce mogą rozsiewać się na odległość do 16 m – opisują potencjał inwazyjny rdestorców eksperci.

Strategia tych roślin jest skuteczna. Rozprzestrzeniają się przede wszystkim przez rozrost i fragmentację kłączy. Silne i rozgałęzione pędy podziemne magazynują materiały zapasowe, umożliwiają roślinie przetrwanie niesprzyjających okresów oraz zapewniają skuteczną kolonizację nowych miejsc. Rdestowce zajmują zwłaszcza siedliska nadrzeczne i ruderalne. Coraz częściej pojawiają się jednak na terenach rolniczych oraz obszarach chronionych.

W eliminacji rdestowców stosowane są różne metody, ale ich skuteczność i efektywność wymaga sprawdzenia w warunkach lokalnych. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska prowadzi projekt „Opracowanie zasad kontroli i zwalczania inwazyjnych gatunków obcych wraz z przeprowadzeniem pilotażowych działań i edukacją społeczną”. Przedsięwzięcie jest dofinansowane z Funduszy Europejskich. W 66 lokalizacjach w całej Polsce zespoły ekspertów z krajowych ośrodków naukowych, pod przewodnictwem Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, testują metody zwalczania różnych gatunków inwazyjnych, w tym również rdestowców.

W rezerwacie przyrody Las Dąbrowa w Gliwicach eksperci z Uniwersytetu Śląskiego sprawdzają zwalczanie rdestowców metodą wielokrotnego koszenia oraz innowacyjną metodą siatkowania, opisywaną jako ekologiczna i zrównoważona alternatywa dla herbicydów. W otulinie rezerwatu testowana jest metoda polegająca na długotrwałym okrywaniu powierzchni zajętej przez rdestowce wraz ze ściółkowaniem.

Nie tylko młodzież i seniorzy Piasta odnoszą sukcesy na szermierczych planszach. W miniony weekend w Sosnowcu rozegrano drużynowe Mistrzostwa Polski Weteranów w Szpadzie, w których triumfowały szpadzistki i szpadziści z Gliwic.

Weterani Piasta należą do  krajowej czołówki, a Dariusz Zieliński to medalista mistrzostw Europy i świata. Panowie byli więc jednymi z faworytów do złota, ale te zawody rządzą się nieco innymi regułami. W grupach walczą bowiem między sobą mężczyźni z kobietami.

Panowie dobrze się rozstawili, zajmując drugie miejsce w grupie. W fazie pucharowej pokonali Warszawiankę oraz AZS AWFIS Gdańsk – jednego z faworytów do medalu. W finale trafili na GTS Zielona Góra – trzykrotnych mistrzów Polski. Zielonogórzanie prowadzili momentami 4–5 punktami, ale finisz należał do gliwiczan, którzy do ostatniej fazy tego meczu przystępowali, prowadząc już 40:36. Końcówka stała się wyjątkowa, gdy do ostatniej walki stanął Darek Zieliński. Przeciwnik walczył do końca, ale szpadzista Piasta nie dał się wyprzedzić. Przy wyniku 44:43 dla Piasta na 7 sekund przed końcem walki obaj szermierze zaliczyli współne trafienie i tym samym to gliwiczanie zostali mistrzami Polski Weteranów A.D. 2021.

Drużyna męska w tym turnieju walczyła w składzie: Dariusz Zieliński, Marek Jendryś, Paweł Krawczyk i Jarosław Mandrela.

Gliwiczanki nie należały do faworytek, ale też nie były bez szans. W swoim składzie mają bowiem doświadczone zawodniczki, które na planszach spędziły już ładnych parę lat. Najmłodszą i najmniej doświadczoną z tej grupy była Katarzyna Szmajdzińska-Bołdys.

Zawodniczki Piasta walczyły doskonale. W grupie rywalizowały z drużynami męskimi. Wygrały dwa mecze z Mikołowem i Warszawianką, jeden przegrały (z Cracovią), co dało im drugie miejsce i prawo gry o złoto. W finale zmierzyły się z drużyną Stowarzyszenia  Fenix z Warszawy. Ten finał nie był tak emocjonujący jak u panów, bo szpadzistki Piasta zwyciężyły wyraźnie 45:27.

Panie walczyły w składzie: Diana Dąbrowska-Mandrela, Magda Ciepłowska, Marta Pawelczak-Szastok i Katarzyna Szmajdzińska-Bołdys. Gratulacje!

Spółki miejskie zajmują ważne miejsce w procesie realizacji zadań publicznych nałożonych na jednostki samorządu terytorialnego. Zakres działalności utworzonych przez miasto spółek jest szeroki. Łączy je jednak wspólny mianownik – ich nadrzędnym celem jest sprawne i nieprzerwane realizowanie zadań służących zaspokajaniu potrzeb gliwiczan. Łączna wartość majątku Gliwic w 17 spółkach na koniec 2020 r. wyniosła blisko 1,3 mld zł. Prezentujemy kolejną część cyklu poświęconego spółkom miejskim – tym razem Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o.

Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. działa od 1998 r. Powstało z przekształcenia Rejonowego Przedsiębiorstwa Wodociągów. Spółka zaopatruje mieszkańców w wodę, prowadzi bieżący monitoring stanu technicznego sieci i usuwa awarie, usuwa też i oczyszcza ścieki komunalne. Ponadto pełni funkcję inwestora zastępczego dla zadań własnych gminy w zakresie eksploatacji, konserwacji i remontów miejskiej sieci kanalizacji deszczowej i urządzeń kanalizacyjnych do odprowadzania wód opadowych i roztopowych. W ramach społecznej odpowiedzialności biznesu, spółka prowadzi szereg działań społecznych i ekologicznych, m.in. kampanię „Zamień fakturę papierową na elektroniczną” mającą zachęcić mieszkańców do rezygnacji z papierowych faktur na rzecz dokumentów elektronicznych. Część powstałych w ten sposób oszczędności PWiK przeznaczy na zakup drzew, które posadzi w różnych dzielnicach. Miasto Gliwice posiada 89,1% udziałów w spółce.
Sieć wodociągowa spółki liczy 859,81 km (w 2019 r. 845,52 km) i dostarcza rocznie ponad 9 mln m3 wody dla mieszkańców Gliwic oraz kilku miejscowości w 4 ościennych gminach.
Na obsługiwanym terenie z usług wodociągowych korzysta ponad 99% ludności. W 2020 r. wymieniono łącznie 1885 wodomierzy i podliczników. Wszystkie wodomierze główne spółki wyposażone zostały w moduły radiowe do zdalnego odczytu.
Jakość wody produkowanej i dostarczanej przez spółkę jest wysokiej jakości, 48% nie wymaga uzdatniania i jest podawana bezpośrednio do sieci miejskiej. Obecnie PWiK eksploatuje 6 ujęć wód głębinowych. Oprócz produkcji własnej realizowane są dostawy wody z Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A., które stanowią około 10% ogólnej wartości dostaw.
Długość obsługiwanej sieci kanalizacji sanitarnej wynosi 687,31 km (o 5,89 km więcej niż w 2019 r.). W 2020 r. spółka eksploatowała 2 oczyszczalnie ścieków, które w 2020 r. oczyściły 11 463 tys. m3 ścieków. Centralna Oczyszczalnia Ścieków w Gliwicach wyprodukowała w 2020 r. 1 365 tys. m3 biogazu z osadów ściekowych, który zużyto na potrzeby cieplne i energetyczne obiektu.
Sprzedaż wody w 2020 r. wyniosła 9 228 800 m3, a odbiór ścieków 7 998 600 m3. Średnie ceny netto za m3 wody i ścieków obowiązujące w PWiK w Gliwicach są drugimi w kolejności najniższymi cenami w regionie.
W 2020 r. spółka przeprowadziła szereg inwestycji o łącznej kwocie prawie 30 mln zł.
Do najważniejszych można zaliczyć budowę sieci wodociągowej, modernizację pompowni wody przy ul. Pszczyńskiej, rozszerzenie systemu monitoringu wizyjnego Stacji Uzdatniania Wody, dostawę i montaż agregatu kogeneracyjnego w COŚ, wymianę i rozbudowę zintegrowanego systemu informatycznego. Ponadto przeprowadzono remonty m.in. sieci wodociągowej i kanalizacyjnej oraz oczyszczalni ścieków, pompowni i monitoringu.
W 2020 r. spółka wypracowała zysk w wysokości ponad 2 mln zł. Więcej informacji na temat PWiK można znaleźć na stronie internetowej pwik.gliwice.pl. (mf)

Mistrzyni klawesynu Elżbieta Stefańska zainauguruje 3 października XXII Gliwicki Festiwal Bachowski. Na tegoroczną edycję tej wyjątkowej imprezy muzycznej złożą się cztery koncerty. Miasto Gliwice zaprasza!

Koncert „Solo, duo, concertato” rozpocznie się w niedzielę 3 października o godz. 16.00 w kościele pw. Wszystkich Świętych (ul. Kościelna 4). Wystąpią: Elżbieta Stefańska( klawesyn), Mariko Kato-Shioya (klawesyn), Tomasz Potaczek (flet traverso),  Aleksandra Owczarek (skrzypce barokowe),  Anna Hara-Pióro (skrzypce barokowe), Elżbieta Górka (skrzypce barokowe), Małgorzata Muzyka-Gołogórska (altówka barokowa) i Adrianna Kafel (wiolonczela barokowa). W programie są koncerty i sonaty Johanna Sebastiana Bacha.

– Na szczególną uwagę zasługuje zbliżony obsadowo do V Koncertu brandenburskiego, ale znacznie rzadziej wykonywany, monumentalny w wyrazie Koncert potrójny a-moll BWV 1044 – mówi Piotr Oczkowski, dyrektor Gliwickiego Festiwalu Bachowskiego.

Na godz. 16.00 w czwartek 9 października zaplanowano kolejny festiwalowy koncert w kościele pw. Wszystkich Świętych. W programie jest Messe pour les paroisses François Couperina. Utwór wykona Męski Kwartet Wokalny TRIPLUM w składzie: Szczepan Kosior (tenor), Piotr Piwko (tenor), Marcin Wasilewski-Kruk (baryton) i Mariusz Zarzycki (bas). Na organach zagra Michał Białko.

– Uroczysta msza organowa oparta na chorale gregoriańskim to jedna z zaledwie dwóch zachowanych kompozycji organowych tego twórcy. Stanowi niezwykle interesujący przykład stylu organowego francuskiego baroku – mówi dyrektor Oczkowski.

Trzeci koncert Gliwickiego Festiwalu Bachowskiego odbędzie się w niedzielę 12 października w kościele Zbawiciela (ul. Jagiellońska 19). Początek o godz. 18.00. W programie „Harmonischer Gottesdienst – muzycznego nabożeństwa” jest między innymi muzyka Johanna Johanna Rosenmüllera, Philippa Heinricha Erlebacha i oczywiście Bacha. Wystąpią sopranistka Ingrida Gapova i trio Overtone w składzie: Klaudia Matlak (skrzypce), Julia Karpeta (viola da gamba) i Maurycy Raczyński (pozytyw).

– Usłyszymy zarówno dzieła wokalno-instrumentalne, jak i te przeznaczone wyłącznie na zespół instrumentalny, a wpisujące się w kontekst nabożeństwa protestanckiego – zapowiada Oczkowski.

W piątek 17 października w kościele Marcina Lutra (ul. Strzelców Bytomskich 18) o godz. 16.00 zabrzmią koncerty na dwa klawesyny i orkiestrę BWV 1060-1062 Bacha w opracowaniu na dwa akordeony i kwintet smyczkowy. Zagrają: na akordeonach Duo Accosphere, czyli Grzegorz Palus i Alena Budziňáková, a na instrumentach barokowych – Kwintet Smyczkowy Orkiestry Capella Cracoviensis (Agnieszka Świątkowska – skrzypce barokowe, Tomasz Góra – skrzypce barokowe, Mariusz Grochowski – altówka barokowa, Konrad Górka – wiolonczela barokowa, Michał Bylina – kontrabas barokowy).

– Co by było, gdyby Johann Sebastian Bach mógł grać na akordeonie? Pytanie to nurtuje wielu grających na tym instrumencie artystów, którzy z marzycielską tęsknotą spoglądają na jego krótką historię. Próba podjęta przez Duo Accosphere i muzyków Capelli Cracoviensis jest więc  swego rodzaju eksperymentem wynikającym z zestawienia współczesnego instrumentarium akordeonowego z obsadą kwintetu smyczkowego grającego na instrumentach historycznych – wyjaśnia Piotr Oczkowski.

Wejściówki na koncerty są do nabycia za pośrednictwem portalu www.bilety24.pl oraz w Centrum Informacji Kulturalnej i Turystycznej (ul. Dolnych Wałów 3). Organizatorem festiwalu jest Klub Inicjatyw Kulturalnych. Projekt jest dofinansowany z budżetu Miasta Gliwice. (mm)

Jazz daje nam możliwości! My dajemy możliwość jazzowi! Ten festiwal musi się odbyć! Patrzymy na rzeczywistość wokół, raz jest ciekawa, raz mniej. Kiedy tę rzeczywistość przesłaniamy filtrem jazzu, ma jaskrawe, żywe, piękne barwy. Właśnie w ten sposób chcemy Wam pokolorować rzeczywistość tej jesieni. 30 września w Centrum Kultury Jazovia wystartuje dwunasta edycja PalmJazz Festival, która udowodni, jak ważny i potrzebny jest nam wszystkim koncertowy kontakt. W ramach kilkunastu koncertów na żywo zagrają artyści ze świata, Europy i Polski. Mówimy o czołówce artystycznej, muzykach, których twórczość musi być co najmniej znakomita. Takie mamy założenie i tego się trzymamy. Wśród artystów między innymi: Dave Douglas, Trygve Seim & Frode Haltli, Nils Peter Molvaer Quartet, a także polska scena na czele z: Leszkiem Możdżerem, Marcinem Wasilewskim w składzie trio, Moniką Borzym. PalmJazz będzie też okazją do spotkania z jazzującymi aktorami przy akompaniamencie świetnych muzyków, mowa o Janie Nowickim i Robercie Więckiewiczu. Kulminacją będzie koncert AUKSO - Orkiestry Kameralnej Miasta Tychy, który to zamknie ramy festiwalu 16 października. (mat. org.)

Harmonogram festiwalu

30.09.2021

• 19:00 Jan Nowicki i De Profundis (PL)
• 21:30 Duo - Labutis/Shinkarenko (LT)

01.10.2021

• 19:00 Marcin Wasilewski Trio (PL)
• 21:30 Lorenzo De Finti Quartet (IT)

02.10.2021

• 19:00 Yemen Blues (YE/IL)
• 21:30 Mikael Godee Band – Corpo (SE)

07.10 2021

• 19:00 Leszek Możdżer (PL)
• 21:30 Leszek Możdżer (PL)

08.10.2021         

• 19:00 Dave Douglas Solo (US)
• 21:30  Jose Luis Gutierrez Iberjazz Trio (ES)

09.10.2021

• 19:00 Trygve Seim & Frode Haltli (NO)
• 21:30 Joaquin Sosa Quartet (CU)

10.10.2021

• 19:00 Nils Petter Molvaer Quartet (NO)
• 21:30 Wacław Zimpel (PL)

14.10.2021

• 19:00 Sisters in Jazz (PL/DE/SE)
• 21:30 RGG i Robert Więckiewicz (PL)

15.10.2021

• 19:00 Monika Borzym (PL)
• 21:30  Steve Clarke Trio (US)

16.10.2021

• 19:00 AUKSO. Orkiestra Kameralna Miasta Tychy i Jekaterina Drzewiecka (PL/LV)  (koncert w Arena Gliwice).