|
//22-12-2022
|
 |
Futsalowa „Akcja Szkoła”
Już prawie tysiąc gliwickich uczniów miało okazję spotkać się z drużyną Piasta Gliwice Futsal. Mistrzowie Polski Fogo Futsal Ekstraklasy promują w ten sposób aktywność fizyczną i piłkę nożną halową wśród najmłodszych. Do tej pory odwiedzili pięć gliwickich podstawówek.
Akcja „Szkoła” to możliwość wspólnej gry z idolami, zadawania im wszelkich pytań w kwestii futsalu i rozwoju kariery zawodniczej, a także zdobycia autografów. – Podczas odwiedzin wykonujemy też profesjonalne zdjęcia, które są świetną pamiątką dla dzieci i szkół. Dzieciaki otrzymują dodatkowo zaproszenia na mecze Piasta Gliwice Futsal w hali Arena Gliwice, w której drużyna trenuje na co dzień i gra – podkreśla Robert Dziacko z Piasta Gliwice Futsal.
Do tej pory zawodnicy spotkali się z uczniami Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 1, SP nr 4, SP nr 5, Szkoły Podstawowej z Oddziałami Dwujęzycznymi nr 6 i SP nr 13.
– Frekwencja przerosła nasze najśmielsze oczekiwania! – mówi Robert Dziacko. – Mamy nadzieję, że „Akcja Szkoła” odbije się szerokim echem i na długo zagości w grafiku wydarzeń każdej gliwickiej podstawówki. Chcielibyśmy, żeby dzięki niej dzieciaki zadomowiły się w Arenie Gliwice i dopingowały mistrzów podczas meczów w hali – dodaje.
Kolory miasta. Magia Świąt
O symbolice Świąt Bożego Narodzenia, tradycji kolędowania i ustawiania szopek betlejemskich pisze Ewa Pokorska-Ożóg, miejski konserwator zabytków w Gliwicach.
Rozmawiałam niedawno z Włochem o podobieństwach i różnicach kulturowych w naszych ojczystych krajach. Zapytał mnie o Święta Bożego Narodzenia. Co jest w nich takiego niezwykłego, pięknego i zrozumiałego tylko dla nas? Pierwsze, co nasunęło mi się na myśl, to magia tego okresu powiązana z tradycją, poczuciem ciepła i bezpieczeństwa. Kwestia druga to symbolika.
W czasach późnego antyku oraz średniowiecza, gdy kształtowała się m.in. nasza rodzima tradycja religijna, ówczesna sztuka podporządkowana była rygorystycznym kanonom Kościoła. Precyzyjnie określały one sposób przedstawienia Świętej Rodziny czy Narodzenia Pańskiego. Dopiero z czasem artyści interpretowali ten temat bardziej osobiście – służył im jako pretekst do studiów nad kolorem, światłem i ruchem, a ikonografię dostosowywano do współczesnych rozważań na tematy osobiste czy historyczne.
Właśnie dlatego inaczej wygląda najwcześniejsze zachowane dzieło ze Świętą Rodziną – pochodzące z IV wieku późnoantyczne malowidło z katakumb św. Sebastiana w Rzymie, inaczej zaś np. wystrój najbardziej znanej świątyni pw. Świętej Rodziny, czyli Sagrada Familia w Barcelonie. Jeśli chodzi o gliwicką symbolikę Bożego Narodzenia, to św. Maria, św. Józef i mały Jezus patronują neogotyckiemu kościołowi przy ul. Chorzowskiej, siedzibie Misjonarzy Świętej Rodziny. Wspominałam o tym miejscu w poprzednim odcinku Kolorów.
Szopka betlejemska
Jej ikoniczne przedstawienie zawdzięczamy św. Franciszkowi z Asyżu (1181–1226), aczkolwiek próby pokazania tego, co działo się wokół nowonarodzonego Dzieciątka pojawiały się już wcześniej. Pierwsza inscenizacja narodzin Jezusa (oczywiście przy błogosławieństwie ówczesnego papieża) odbyła się w 1223 r. we włoskiej wiosce Greccio. Wyglądało to następująco – w grocie nieopodal klasztoru św. Franciszek ustawił żłóbek, przyprowadzone zostały zwierzęta (wół i osioł), a Świętą Rodzinę odegrali mieszkańcy. Całą scenę oświetlały pochodnie i świece. W ten sposób osoby, które były świadkami świątecznej inscenizacji, zostały na moment „przeniesione” do Betlejem, do stajenki, gdzie urodził się Jezus.
Jak opisywał biograf św. Franciszka: „Nadszedł dzień radości, dzień wesela. Z wielu miejsc zostali wezwani bracia. Mężowie i niewiasty owej ziemi z radością przygotowywali, wedle możności, świece i pochodnie dla oświetlenia nocy, (…). Prostota otoczona jest czcią, wywyższone zostaje ubóstwo, zalecona wszystkim pokora, a Greccio staje się jakby nowym Betlejem”. Z czasem zwyczaj ten zaczęto praktykować w innych krajach. Kopie stajenki z Betlejem powstawały w kościołach i w prywatnych domach. Były elementem urozmaicającym święta.
Kolędy
Pieśni śpiewane tylko i wyłącznie w okresie Bożego Narodzenia stanowią emanację radości z przyjścia na świat Jezusa. Pierwsza kolęda powstała prawdopodobnie w XII w. Sześć stuleci później była to już uświęcona tradycja! Jedna ze starszych polskich pieśni, związana ze Świętami Bożego Narodzenia, to „Gdy się Chrystus rodzi”, natomiast powstanie najpopularniejszej – „Cichej nocy” („Stille Nacht”) – ma już iście hollywoodzką oprawę. Skomponowano ją ponad 200 lat temu, 23 grudnia w 1818 r. w Oberndorfie w Alpach austriackich, dzień przed Wigilią. Autorem słów był tamtejszy wikary Józef Mohr, który po odwiedzinach w ubogim domu węglarza, u dopiero co narodzonego dziecka, wzruszony zastaną sceną, przelał swoje uczucia na papier.
Podobieństwo do okoliczności narodzin Jezusa nasuwało się samo: ubogi pokój, jak w Betlejem, a jednocześnie ogromna radość i miłość młodej matki. „Cicha noc, święta noc, pokój niesie ludziom wszem. A u żłóbka Matka święta, czuwa sama, uśmiechnięta, nad Dzieciątka snem…”. Muzykę do tekstu napisał tamtejszy organista. To był dopiero początek ciągu niesamowitych zdarzeń, bowiem za sprawą myszy, która uszkodziła organy, sytuacja zaczęła rozwijać się w iście spektakularny sposób. Wezwany z daleka specjalista, naprawiając instrument, poprosił o zagranie jakiegoś utworu. Słysząc „Stille Nacht”, urzeczony jej pięknem zabrał zapis pieśni do Tyrolu z myślą o jej propagowaniu. Później, za sprawą dzieci nucących kolędę w czasie sprzedaży rękawiczek w Lipsku, pieśń poznała para królewska! Dzieci zostały zaproszone na zamek królewski w Plassenburgu, gdzie ją uroczyście odśpiewały.
Z chwilą umieszczenia „Cichej nocy” w austriackim śpiewniku katolickim, w połowie XIX w., stała się ona kolędą globalną. Podobno przetłumaczono ją na 300 języków, nawet w suahili. Niesie w sobie spokój, radość i magię, o których mojemu włoskiemu znajomemu opowiedziałam niestety krótko – na tyle, na ile pozwoliła mi znajomość jego języka…
Wesołych Świąt, drodzy Czytelnicy!
Ewa Pokorska-Ożog
miejski konserwator zabytków
Zmiana opłaty targowej
1 stycznia 2023 r. zmienią się stawki opłat targowych obowiązujących na terenie Gliwic. Nie zmieni się natomiast sposób poboru opłat - w dalszym ciągu na terenie całego miasta od sprzedających opłaty będą pobierane przez inkasentów z Miejskiego Zarząd Usług Komunalnych.
Opłata targowa pobierana jest od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach (za targowiska uznaje się wszelkie miejsca, w których jest prowadzona sprzedaż). Nie ma znaczenia czy sprzedaż odbywa się na terenie miejskim czy prywatnym, jak również czy sprzedający uiszcza inne należności za korzystanie z targowiska (np. opłaca czynsz dzierżawny).
Opłacie targowej nie podlega sprzedaż dokonywana w budynkach lub w ich częściach, zwolnieni są z niej także sprzedający, którzy są podatnikami podatku od nieruchomości w związku z przedmiotami opodatkowania położonymi na targowiskach.
Większość stawek opłaty targowej nie zmieniła się od 2018 r., a niektóre od 2016 r. Nowe wysokości opłat wynikają z uchwały nr XXXIX/808/2022 Rady Miasta Gliwice z 8 września 2022 r. Szczegółowe informacje na temat zmian dostępne są w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w Gliwicach. https://bip.gliwice.eu/storage/uchwaly/13628.pdf (mf)
Biblioteka i muzeum w okresie świątecznym
W nadchodzącym czasie Miejska Biblioteka Publiczna oraz Muzeum w Gliwicach będą w niektóre dni nieczynne.
BIBLIOTEKA
W Wigilię 24 grudnia oraz w Sylwestra 31 grudnia 2022 r. i 7 stycznia 2023 r. wszystkie filie Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gliwicach będą nieczynne.
Poza tym niektóre placówki będą nieczynne również w innych terminach:
- 21–30 grudnia – Filia nr 6 (ul. Perłowa 17)
- 19–30 grudnia – Filia nr 11 (ul. Bł. Czesława 24)
- 21–27 grudnia – Filia nr 15 (ul. Piastowska 3)
- 23–30 grudnia – Filia nr 24 (ul. Architektów 109)
Pracownicy MBP informują, że:
- terminy wypożyczeń zbiorów zostaną prolongowane;
- zbiory można zwracać w pozostałych placówkach na terenie Gliwic lub we wrzutni w budynku Biblioteki Centralnej przy ul. Kościuszki 17;
- można też korzystać z książkomatu przy ul. Kozielskiej – zamówienie należy złożyć elektronicznie poprzez konto biblioteczne (trzeba zalogować się na konto czytelnika w katalogu INTEGRO).
MUZEUM
W Wigilię, 24 grudnia oraz pierwszy i drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia (25 i 26 grudnia), a także 30 i 31 grudnia oraz 1 stycznia 2023 r. wszystkie Oddziały Muzeum w Gliwicach będą nieczynne. Dodatkowo w dniach 27, 28, 29 grudnia nieczynny będzie Dom Pamięci Żydów Górnośląskich. (mf)
Arcydzieło Lucasa Cranacha w Muzeum w Gliwicach
„Madonna pod jodłami” to niezaprzeczalnie jedna z najpiękniejszych Madonn w sztuce europejskiej. Dzieło Lucasa Cranacha starszego ze zbiorów Muzeum Archidiecezjalnego we Wrocławiu będzie można podziwiać w Willi Caro w Gliwicach od 14 stycznia do 2 kwietnia 2023 r. Tego nie można przegapić!
„Madonna pod jodłami” powstała około 1510 roku i jest medytacją nad macierzyństwem, miłością matczyną, a równocześnie zapowiedzią męki Chrystusa. To jedno z najdoskonalszych dzieł renesansowych znajdujących się w polskich zbiorach, będzie pokazane w otoczeniu dwóch obrazów: „Alegorii Mądrości Bożej” z XV. wiecznej szkoły florenckiej oraz portretu „Chłopiec ze szczygłem” Antona Möllera z 1586 r. Ekspozycja będzie zatem spotkaniem dwóch renesansów: północnego i południowego.
Losy obrazu były niezwykle dramatyczne. Został przywieziony z Wittenbergi do Wrocławia w 1517 r. i przez 430 lat znajdował się we wrocławskiej katedrze. Tuż po II wojnie światowej został skradziony. Otóż w 1945 r. przeniesiono dzieło do Muzeum Archidiecezjalnego we Wrocławiu. Tam w latach 1946-47 niemiecki duchowny Siegfried Zimmer i malarz Georg Kupke potajemnie wykonali kopię obrazu, którą powiesili we wrocławskiej katedrze. W 1948 roku Zimmer wywiózł do Niemiec oryginalny obraz i sprzedał w latach 60. w Monachium. Od lat 70. „Madonna pod jodłami” była kilkakrotnie wystawiana na międzynarodowym rynku antykwarycznym. W 1961 r. fakt, że oryginał zastąpiono falsyfikatem odkryła Daniela Stankiewicz, konserwatorka z Muzeum Śląskiego we Wrocławiu. Od 1981 r. strona polska podejmowała starania o odzyskanie obrazu. Rozpoczął się długi proces restytucji arcydzieła, który szczęśliwie zakończył się w 2012 roku.
W sobotę, 14 stycznia, w dzień wernisażu wystawy w Willi Caro (ul. Dolnych Wałów 8a) o godzinie 12.00 prof. dr hab. Wojciech Kowalski wygłosi wykład inauguracyjny „Szczęśliwy powrót skradzionej Madonny. Losy arcydzieła Lucasa Cranacha starszego". Warto podkreślić, że to właśnie profesor Kowalski, gliwiczanin, prawnik, specjalista prawa międzynarodowego, wieloletni pełnomocnik Ministra Spraw Zagranicznych do spraw restytucji dóbr kultury, prowadził negocjacje ze stroną szwajcarską, które doprowadziły do odzyskania obrazu.
Gliwickiej wystawie będzie towarzyszył program edukacyjny i oprowadzania kuratorskie (kuratorem wystawy jest Patrycja Gwoździewicz).
Poza wykładem inaugurującym zaplanowano wykłady prowadzone przez kuratora:
- 4 lutego, godz. 12.00 – „Między gotykiem a renesansem. Malarstwo niemieckie 1450–1550”,
- 4 marca, godz. 12.00 – „Siena czy Florencja? Współzawodnictwo w sztuce w XIV i XV wieku”.
Przewidziano również oprowadzania kuratorskie po wystawie dla szkół – w środy o godz. 10.00.
Lucas Cranach starszy (1472–1553) to jeden z najwybitniejszych reprezentantów renesansu w Niemczech. Pochodził z Kronach. W czasie wędrówki artystycznej prowadzącej przez Bawarię i wzdłuż Dunaju, dotarł do Wiednia i związał się z tamtejszym kręgiem humanistów. Jego malarstwo podlegało wpływom późnogotyckiej ekspresji, a bajkowo-idylliczne tła krajobrazowe czerpał ze szkoły naddunajskiej. W 1505 roku przybył na dwór księcia elektora Fryderyka III Wettyna do Wittenbergi i tam rozwinął swój warsztat. Przy udziale licznych współpracowników prowadził dużą produkcję malarską i graficzną. Kilkukrotnie był burmistrzem i zdobył znaczny majątek. Zaprzyjaźnił się z Marcinem Lutrem, poznał Filipa Melanchtona i przystąpił do obozu reformacji. W 1508 roku podróżował do Niderlandów, pojawiły się wówczas w jego twórczości elementy manierystyczne. Oprócz obrazów religijnych zaczął malować kompozycje mitologiczne. Skutkiem ogromnej liczby zamówień, poziom wielu dzieł jest nierówny artystycznie. Dużą wartość zachowały portrety. Pod koniec życia Cranach udał się za swym księciem w 1550 roku do Augsburga, Innsbrucku i do Weimaru, gdzie zmarł w 1553 r. Jego uczniami i kontynuatorami byli dwaj synowie: Hans (1510-37) i Lucas młodszy (1515-86).
Więcej informacji na muzeum.gliwice.pl.
Świąteczne zmiany w komunikacji
W okresie świąt oraz ferii zmieni się rozkład jazdy komunikacji organizowanej przez Zarząd Transportu Metropolitalnego. Warto zapoznać się ze zmianami.
W okresie zimowej przerwy świątecznej w szkołach (od 23 do 31 grudnia), świąt Bożego Narodzenia (od 25 do 26 grudnia), Nowego Roku (1 stycznia 2023 r.), Święta Trzech Króli (6 stycznia 2023 r.) oraz ferii zimowych w szkołach (od 16 do 29 stycznia 2023 r.), komunikacja organizowana przez ZTM zostanie zmieniona.
23 grudnia (piątek - zimowa przerwa świąteczna w szkołach) będą obowiązywały rozkłady jazdy ważne w dni robocze (nieszkolne/niewakacyjne).
24 grudnia (sobota - Wigilia Bożego Narodzenia) będą obowiązywały rozkłady jazdy ważne w Wigilię, czyli w soboty (niewakacyjne) z wcześniejszymi zjazdami na liniach w godzinach od 16.00 do 18.00.
- Według rozkładów jazdy ważnych w Wigilię, tj. rozkłady ważne w dni robocze (nieszkolne/niewakacyjne), z wcześniejszymi zjazdami w godzinach od 16.00 do 18.00 będzie kursować linia 288.
W nocy z 24 na 25 grudnia (sobota-niedziela) dla autobusów linii nocnych rozpoczynających kursowanie przed godz. 24.00 będą obowiązywały rozkłady jazdy ważne w Wigilię, natomiast dla linii rozpoczynających kursowanie po godz. 24.00 rozkłady jazdy ważne w święta szczególne lub w Boże Narodzenie (linie: 692N, 840N i A4N).
25 grudnia będą obowiązywały rozkłady jazdy ważne w niedziele i święta. Zawiesza się funkcjonowanie linii: 71, 232, 250, 676, 687, 693.
- Według rozkładów jazdy ważnych w święta szczególne będą kursowały linie: 6, 8, 32, 41, 58, 59, 186, 194, 259, 617, 692, 699, 840, A4, M104.
26 grudnia będą obowiązywały rozkłady jazdy ważne w niedziele i święta (niehandlowe/niewakacyjne).
- Zawiesza się funkcjonowanie linii: 71, 232, 250, 676, 687, 693.
- Według rozkładów jazdy ważnych w święta szczególne będą kursowały linie: 6, 8, 32, 41, 58, 59, 186, 194, 259, 617, 692, 699, 840, A4, M104.
31 grudnia będą obowiązywały rozkłady jazdy ważne w Sylwestra, tj. rozkłady ważne w soboty (niewakacyjne), z wcześniejszymi zjazdami w godzinach od 18.00 do 20.00.
- Według rozkładów jazdy ważnych w Sylwestra, z wcześniejszymi zjazdami w godzinach od 18.00 do 20.00 będzie kursować linia 288.
Z 31 grudnia na 1 stycznia dla autobusów linii nocnych rozpoczynających kursowanie przed godz. 24.00 będą obowiązywały rozkłady jazdy ważne w Sylwestra, natomiast dla linii rozpoczynających kursowanie po godz. 24.00 rozkłady jazdy ważne w święta szczególne lub w Nowy Rok – dotyczy linii: 692N i A4N.
1 stycznia 2023 r. będą obowiązywały rozkłady jazdy ważne w niedziele i święta, ale według rozkładów jazdy ważnych w święta szczególne kursować będą linie: 6, 8, 32, 41, 58, 59, 186, 194, 259, 617, 692, 699, 840, A4 i M104.
- Zawieszone będą linie: 71, 232, 250, 676, 687, 693.
- Według rozkładów jazdy ważnych w święta szczególne będą kursowały linie: 6, 8, 32, 41, 58, 59, 186, 194, 259, 617, 692, 699, 840, A4, M104.
- Według rozkładów jazdy ważnych w Nowy Rok będzie kursować linia M1.
2-5 stycznia będą obowiązywały rozkłady jazdy ważne w dni robocze (szkolne/niewakacyjne).
W noc z 5 na 6 stycznia będzie kursować autobusowa weekendowa linia nocna 692N.
6 stycznia będą obowiązywały rozkłady jazdy ważne w niedziele i święta (niehandlowe/niewakacyjne).
16-20 i 23-27 stycznia (okres ferii zimowych w szkołach na terenie woj. śląskiego) będą obowiązywały rozkłady jazdy ważne w dni robocze (nieszkolne/niewakacyjne).
Więcej informacji na ten temat można naleźć na stronie internetowej: rj.metropoliaztm.pl. (mf)
Gliwickie przedszkolaki o Świętach
Opłatek, barszcz, choinka czy zupa grzybowa? Zapytaliśmy dzieci z Przedszkola Miejskiego z Oddziałami Integracyjnymi nr 21, co jest najważniejsze w Święta Bożego Narodzenia. Przedszkolaki chętnie też podzieliły się swoimi marzeniami dotyczącymi podarków i złożyły świąteczne życzenia.
Świąteczny przebój z Gliwic
Piękna, już nie tylko muzycznie! Świąteczna i prawdziwie gliwicka! „Ach i Och – Gliwicka Pastorałka” doczekała się teledysku. Zobaczcie piękne, zaśnieżone Gliwice i dajcie się ponieść dźwiękom i obrazom. Święta tuż-tuż!
Muzyka to nieodłączny element Świąt Bożego Narodzenia, a jeśli zawiera jednoznacznie gliwicki kontekst, cieszy tym bardziej. Przykładem jest płyta „Gliwicka Pastorałka”, wydana w 2021 roku, która była zwieńczeniem 8 warsztatowych weekendów wokalno-instrumentalnych, zorganizowanych przez ZSO nr 14 w ramach Gliwickiego Budżetu Obywatelskiego 2021. Patronat honorowy nad płytą objął Prezydent Miasta Gliwice Adam Neumann.
W świątecznym czasie warto wrócić do „Gliwickiej Pastorałki”, zwłaszcza że sztandarowy utwór z płyty - „Ach i Och – Gliwicka Pastorałka” - doczekał się teledysku.
– Pierwotnie projekt warsztatów nie przewidywał wydania płyty, a jedynie koncert finałowy. Bardzo jednak chcieliśmy podzielić się z wszystkimi radością śpiewu oraz delikatnością i świętością tych wyjątkowych dni, o których opowiada „Gliwicka Pastorałka”. Dlatego nagraliśmy płytę. Teraz jestem jeszcze bardziej dumny, ponieważ do utworu „Ach i Och – Gliwicka Pastorałka” powstał teledysk. Projekt został zrealizowany w grudniu, gdy Gliwice pokrył gęsty śnieg, a świątecznie oświetlone miasto szczególnie przepięknie się prezentuje. „Gliwicka Pastorałka” to pastorałka wszystkich gliwiczan – mówi ks. Marek Ludwig, nauczyciel katecheta w Szkole Podstawowej nr 14 w Gliwicach, który złożył wniosek do GBO o organizację warsztatów wokalnych, w efekcie których powstała płyta.
Wyjątkowy, ciepły i świąteczny teledysk, w którym bohaterami, poza śpiewającymi młodymi artystami, są nasze piękne Gliwice, można zobaczyć poniżej.
A jeśli i Wy tworzycie własne kompozycje bądź aranżacje kolęd lub pastorałek, Centrum Kultury Victoria zachęca do podzielenia się nimi. Mogą to być utwory tradycyjne, dobrze znane lub autorskie. Pliki filmowe lub linki (np. Youtube) wraz z krótkim opisem można przesyłać do 31 grudnia na adres kontakt@ckvictoria.pl, wpisując w tytule „Kolęda z Gliwic”. Nadesłane filmy będą publikowane w okresie Świąt Bożego Narodzenia na profilu Centrum Kultury Victoria na facebooku w ramach gliwickiej, świątecznej playlisty.