W Gliwicach to miasto jest najczęściej angażowane w ratowanie dziedzictwa kulturowego. Ewa Pokorska, miejski konserwator zabytków, wskazuje też inne źródła pozyskiwania dotacji na ten cel.
Nic nie trwa wiecznie. Wiedzą o tym najlepiej architekci budynków. Choć z założenia projektują „na lata”, mają świadomość, że każdy opracowany przezeń obiekt ma przewidziany okres użytkowania. Z czasem w sukurs przychodzą im konserwatorzy zabytków, próbujący ratować zachowane ślady przeszłości w rozmaity sposób. Jaki mianowicie? Można zlecić wykonanie zabezpieczenia, mały remont bądź kompleksowe prace budowlano-konserwatorskie polegające nawet na wymianie części budynku. Wiadomo jednak, że roboty remontowe czy specjalistyczne działania konserwatorskie wymagają dużych funduszy. Skąd je brać? Mimo iż część zabytkowych budowli należy do prywatnych właścicieli, to najwięcej pieniędzy na wspomniane prace pochodzi ze środków publicznych, z kas samorządów miejskich oraz budżetu państwa. Najczęściej jest to współfinansowanie, czyli uzupełnienie brakującej kwoty.
Zasady takich dotacji określają zapisy ustawy z 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Mówią one, że tylko obiekt zabytkowy wpisany do rejestru zabytków może być brany pod uwagę przy przydzielaniu dofinansowania. Dysponentami takich środków są:
• minister kultury i dziedzictwa narodowego,
• wojewódzcy konserwatorzy zabytków,
• organ stanowiący – gminy, powiatu, samorządu województwa.
Prawo ubiegania się o dotację przysługuje osobie fizycznej, jednostce samorządu terytorialnego lub innej jednostce organizacyjnej, będącej właścicielem bądź posiadaczem zabytku wpisanego do rejestru lub posiadającej taki zabytek w trwałym zarządzie. Artykuł 77 cytowanej ustawy określa szczegółowo wykaz działań, które mogą podlegać dofinansowaniu. Muszą one ratować tzw. Substancję zabytkową. Najczęściej dotacja wynosi około 50% nakładów koniecznych na wykonanie powyższych działań.
Chcesz wiedzieć więcej? Czytaj najświeższe wydanie „Miejskiego Serwisu Informacyjnego – Gliwice” (MSI 4/2014 z 23 stycznia br.), dostępne również w wersji elektronicznej na stronie www.gliwice.eu w sekcji górnych banerów przesuwnych oraz w dziale „Dla mieszkańców”.