Aktualności | Co kryje willa Neumanna?

Odnowiona, zabytkowa willa Neumanna przy ul. Rybnickiej zachwyca pięknem nie tylko z zewnątrz. Zwiedziliśmy również wnętrze niezwykłego obiektu wybudowanego na początku XX wieku.

W reprezentacyjnym budynku Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Gliwicach zachowano zabytkowe elementy wystroju wnętrz, które dodają charakteru nowoczesnym pomieszczeniom.

Prace modernizacyjne w Willi Neumanna na potrzeby PWiK zakończyły się wraz z końcem listopada 2015 r. W willi przeprowadzono remont na szeroką skalę, z dbałością o zachowanie historycznego wyglądu i zabytkowych elementów wystroju wnętrz – po modernizacji powróciły oryginalne witraże, elementy stolarki wewnętrznej i kominek.

Już przy wejściu widzimy zachowaną oryginalną stolarkę - drewniane drzwi ozdobione metalowymi, ozdobnymi kratami. Również balustrada przy wejściu posiada oryginalne elementy z inicjałami pierwszego pana domu zbudowanego w 1927 r. – Artura Neumanna, potomka wpływowej rodziny śląskich drukarzy, współwłaściciela wydawnictwa publikującego m.in. lokalną gazetę „Der Oberschlesische Wanderer”.

– Powstanie tej gazety, która jest nieocenionym źródłem informacji o przedwojennej historii naszego miasta, zawdzięczamy Gustavowi Neumannowi, protoplaście rodu drukarzy gliwickich, który w 1828 roku wydał pierwszy numer „Wanderera”. Nazwa jego Drukarni Miejskiej – Stadtbuchdruckerei - przyjęta w 1826 roku, funkcjonowała do końca działalności firmy, czyli do około 1939 roku. Arthur Neuman, wnuk Gustawa, ze świetnymi wynikami kontynuował dokonania dwóch poprzednich pokoleń. Willa przy ul. Rybnickiej została zbudowana właśnie dla niego, jako prywatny dom. Po II wojnie światowej funkcjonowało tu sanatorium dla studentów Politechniki Śląskiej, a później przedszkole i Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej. W 2009 r. willa ponownie stała się własnością Politechniki Śląskiej. Rok później kupiło ją PWiK – tłumaczy Ewa Pokorska-Ożóg, Miejski Konserwator Zabytków.

Wnętrze budynku utrzymane jest w bieli, w oczy rzuca się drewno i szkło. W piwnicy znajduje się węzeł cieplny, wodomierz, wentylatornia oraz klimatyzatory i pomieszczenie na warsztaty dla młodzieży nawiązujące do historii budynku. Na kolejne kondygnacje prowadzą szklane schody. Na parterze znajduje się m.in. nowocześnie wyposażona, multimedialna sala konferencyjna z zachowanymi oryginalnymi drzwiami z kryształowymi szybkami. Strop sali obniżono o około 80 cm, dzięki czemu wysokość pomieszczenia nad salą zwiększyła się i nie stanowi ono już niskiego poddasza, a kolejne pomieszczenie do wykorzystania. Z parteru na pierwsze piętro przeniesiono zabytkowy kominek wykonany z kafli o bardzo ciekawym kolorze turkusowym. Piec jest ozdobiony motywem roślinnym i będzie pełnił funkcję wyłącznie dekoracyjną. Witraże – kolejny świadek historii i wydarzeń w willi Neumanna - znajdują się na półpiętrze, w centralnej, reprezentacyjnej klatce schodowej. „Przedstawiają kompozycje kwiatowe umieszczone w smukłych, czerwonych kielichach. Tło ornamentu stanowi bezbarwne szkło witrażowe ułożone w prostokątny raster. Dekoracje witraży wieńczą ozdobne banderole w kolorze morskozielonym w kształcie fal z elementami trójlistnych jasnozielonych pąków. Narożniki banderol zdobią niebieskie krzyżyki” – odnotowano w dokumentacji konserwatorskiej witraży.

Klatka schodowa została przebudowana. Teraz schody prowadzą aż do ostatniej kondygnacji, a nie, jak wcześniej – tylko do 1 piętra. Budynek przeszedł gruntowny lifting od fundamentów aż po dach. Podczas modernizacji odnowiono elewację, część ścian pod oknami ocieplono aerożelem o niskiej przepuszczalności, wymieniono okna, posadzki, tynki. Budynek wyposażono w klapy dymowe służące przewietrzaniu obiektu w przypadku zadymienia i instalację przeciwpożarową. Pojawiła się też nowa lekka dachówka włókno-cementowa (struktonit), kolorystycznie korespondująca z elewacją willi, sprowadzana z Belgii. Ponadto wybudowano przyłącze wody i kanalizacji sanitarnej oraz deszczowej, a także wewnętrzne instalacje: wodno-kanalizacyjne, centralnego ogrzewania, wentylacji mechanicznej i klimatyzacji oraz elektryczne. Wnętrze willi znacznie się zmieniło, ale restaurując je na potrzeby spółki zachowano walory architektoniczne budynku. Zmienił się również teren wokół willi. Pojawiły się chodniki oraz parking na 69 miejsc, w tym dwa dla osób niepełnosprawnych. Zmieniono ogrodzenie, które wykonano ze stali nierdzewnej, w płycie parkingu pozostawiono drzewa, których system korzeniowy ochroniono donicami wykonanymi również ze stali nierdzewnej. Parking został efektownie oświetlony, zbudowano również elementy oświetlenia architektonicznego elewacji, które w porze nocnej uwypukla piękno odrestaurowanego budynku. Wykonano również nasadzenia – teren wzbogacił się o drzewa i krzewy. Remont zabytku o powierzchni 1000 m² kosztował  6,9 mln zł netto. Wykonało go konsorcjum firm ALFA ZBI, ROWIBUD oraz INKO.(mf)

Fot.E.Pokorska/Z.Daniec

Kominek z początków XX wieku został odrestaurowany i uzupełniony o brakujące narożne płytki – w poprzedniej epoce te braki po prostu wypełniono betonem. Fot.Z.Daniec

W Willi Neumanna znajdują się dwa identyczne secesyjne przeszklenia witrażowe o wymiarach 148 na 78 cm. Przedstawiają bukiety kolorowych kwiatów umieszczonych w czerwonych wazonach. Fot.Z.Daniec

Wrażenie robią też schody prowadzące na wyższe kondygnacje. fot. Z.Daniec

Autorem projektu przebudowy budynku oraz jego rozbudowy o nową część jest gliwicka pracownia architektoniczna Zalewski Architecture Group. Nowo projektowana część będzie miała eliptyczny, „łagodny” kształt stanowiący dopełnienie historycznej formy willi. Szkło będzie odbijać otoczenie - optycznie "dematerializować" nowy budynek.Obie części mają pełnić funkcje biurowe.

wizualicje: Zalewski Architecture Group (www.zalewskiag.com)