W 1978 r. Zofia Rydet, fotografka zawiązana z Gliwickim Towarzystwem Fotograficznym, rozpoczęła „Zapis socjologiczny”.
– Miał on być takim balsamowaniem czasu, miał czy raczej ma utrwalić to, co już się zmienia i co, choć jest jeszcze realną rzeczywistością, przestaje istnieć i może już w niedługim czasie będzie trudne do wyobrażenia. Ma pokazać wiernie człowieka w codziennym jego otoczeniu, wśród jakby tej otoczki, która z jednej strony staje się dekoracją jego bezpośredniego otoczenia – wnętrza, ale która także pokazuje jego psychikę, mówi czasami o nim więcej niż on sam – tak o swoim artystycznym projekcie mówiła sama autorka.
Przez ponad dekadę w ramach „Zapisu…”, który sama artystka nazywała też „prawdą ludzkiego losu”, Zofia Rydet wykonała tysiące zdjęć mieszkańców polskiej wsi, od Suwalszczyzny, aż po Śląsk. Powstał unikatowy portret odchodzącego świata i człowieczego przemijania. – To jeden z najważniejszych projektów w dziejach polskiej fotografii i jednocześnie najbardziej uznane dokonanie artystyczne jego autorki – mówią organizatorzy wystawy „Zapis socjologiczny 1978 – 1990”, którą od 22 czerwca będzie można oglądać w Gliwicach. W Czytelni Sztuki (ul. Dolnych Wałów 8a) zostanie zaprezentowany wybór około stu prac cyklu, pochodzących z kolekcji Fundacji im. Zofii Rydet. Wernisaż rozpocznie się o godz. 18.00. Wstęp wolny (liczba miejsc ograniczona). Ekspozycja w Czytelni Sztuki będzie czynna do 15 września. W sierpniu towarzyszyć jej będą pokazy filmów dotyczących życia i twórczości Zofii Rydet, m.in. „Nieskończoność dalekich dróg. Podsłuchana i podpatrzona Zofia Rydet” w reżyserii Andrzeja Różyckiego.
Zdjęcia Zofii Rydet to nie jedyna atrakcja, jaka czeka na miłośników fotografii w Czytelni Sztuki. 23 czerwca w tej śródmiejskiej galerii odbędzie się premiera filmu, którego bohaterem jest inny znany gliwicki artysta, który uwiecznia rzeczywistość w kadrze. „Świat z widzenia – o fotografiach Jerzego Lewczyńskiego” to pierwszy dokument poświęcony nestorowi fotografii współczesnej. Film w reżyserii Piotra Weycherta prezentuje mniej znane prace artysty, a on sam występuje w nim w roli narratora. Początek projekcji – godz. 17.00. Wstęp wolny (liczba miejsc ograniczona).
Prapremiera tego pełnometrażowego dokumentu odbyła się podczas tegorocznej edycji festiwalu Miesiąc Fotografii w Krakowie, która poświęcona była klasykom fotografii światowej. Projekcja filmu stanowiła dopełnienie prezentowanej w ramach festiwalu w Muzeum Narodowym wystawy „Jerzy Lewczyński. Pamięć obrazu”.
Warto podkreślić, że sobotnia prezentacja to ważne wydarzenie także dla gliwickiego Muzeum. „Świat z widzenia…” to bowiem w pełni samodzielna produkcja zrealizowana przez tę instytucję. Tuż po projekcji odbędzie się spotkanie z autorem obrazu – Piotrem Weychertem. Pojawi się także możliwość kupienia książki Wojciecha Nowickiego „Lewczyński. Pamięć obrazu”, wydanej nakładem Czytelni Sztuki. (bom)