– Wiedza o historii lokalnej jest kluczowa dla prawdziwego zrozumienia miejsca w jakim żyjemy. Tak naprawdę dzieje naszych miast są dużo bardziej skomplikowane i wielokulturowe niż uczono nas w szkole. Zapewne dlatego tak niewiele osób ma świadomość w jak dużym stopniu nasz region współtworzyli Żydzi – przekonują przedstawiciele będzińskiej Fundacji Brama Cukermana.
Stworzyli oni „Opowieści Nieobecnych” – serię audioprzewodników po dziedzictwie żydowskim w 11 miastach województwa śląskiego. Powstały 64 utwory opowiadające o historii lokalnych społeczności żydowskich. To wielogodzinne słuchowisko jest w całości dostępne na stronie internetowej www.opowiescinieobecnych.org. Wszystkich nagrań można słuchać „on-line” lub pobrać na odtwarzacz mp3, by następnie udać się na spacer, po: Będzinie, Bytomiu, Chorzowie, Czeladzi, Dąbrowie Górniczej, Gliwicach, Katowicach, Sosnowcu, Zabrzu oraz Żarkach. Audioprzewodniki są udostępnione bezpłatnie.
Nad ich przygotowaniem, przez ponad pół roku, pracowało 16 osób – naukowców, badaczy historii Żydów, muzyków i artystów. Ważną częścią słuchowisk jest specjalnie stworzona, przez Raphaela Rogińskiego, ścieżka dźwiękowa nawiązująca do tradycyjnej muzyki żydowskiej. Głosu do audioprzewodników użyczył Michał Majnicz – aktor młodego pokolenia, na co dzień występujący na deskach Teatru Polskiego we Wrocławiu. Realizację projektu wsparł Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego oraz kilkanaście urzędów miast i instytucji kultury.
– „Opowieści Nieobecnych” to historie o żydowskim świecie, który istniał na tych ziemiach przez kilka stuleci. Wielowiekowa chrześcijańsko-żydowska koegzystencja została przerwana w latach 30-tych XX wieku. Ten projekt, w swoim wymiarze edukacyjnym, jest jedną z wielu prób przywracania i podtrzymywania pamięci o naszych dawnych sąsiadach – mówią pomysłodawcy przedsięwzięcia
Głównymi autorami projektu są Karolina i Piotr Jakoweńko – założyciele i członkowie Fundacji Brama Cukermana z Będzina. Fundacja zajmuje się ochroną i popularyzacją dziedzictwa żydowskiego na terenie Będzina i województwa śląskiego, realizując m.in. szereg przedsięwzięć badawczych i edukacyjnych na ten temat. (bom)