Aktualności | Historia jest skarbnicą wiedzy

‒ Przyprowadziłam swoją siostrę, chcę jej pokazać moje zdjęcia – mówi uczestniczka pilotażowego modułu edukacyjnego w ramach projektu „Skarbnica wiedzy” realizowanego przez Dom Pamięci Żydów Górnośląskich.

I po chwili obie dziewczyny zanurzają swój wzrok w kilkudziesięciu fotografiach, które zawisły w formie wystawy w sali ceremonialnej muzeum. Kiedyś sacrum, dziś przestrzeń dla twórczości i działania młodzieży interesującej się tożsamością i historią swojej najmniejszej ojczyzny.

Wystawa fotograficzna stworzona przez uczniów i uczennice klasy II G2 z Zespołu Szkół FILOMATA jest zwieńczeniem modułu edukacyjnego w ramach „Skarbnicy wiedzy”. Projektu, który został zainicjowany przez Dom Pamięci Żydów Górnośląskich i jest współfinansowany przez Instytut Goethego oraz Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej. Ponieważ jest to projekt międzynarodowy, do współpracy udało się zaprosić dwie placówki muzealne zza Odry, Muzeum Żydowskie Westfalii oraz Śląskie Muzeum Goerlitz. Od strony edukacyjnej partnerem jest gliwicki Zespół Szkół FILOMATA. Projekt edukacyjny ruszył w lutym br., a zakończy się za kilka miesięcy.

Czym jest „Skarbnica wiedzy”? To internetowa baza wiedzy na temat dziedzictwa historyczno-kulturowego polsko-żydowsko-niemieckiego Górnego Śląska. Wkrótce obok twórczej pracy uczniów, czyli części edukacyjnej, pojawią się ciekawe artykuły, dokumenty historyczne, mapy i zdjęcia związane z dziedzictwem żydowskim tego regionu, które zasilą moduł badawczo-naukowy.

Młodzież rozpoczęła swoją podróż w głąb historii regionu oraz swojej tożsamości od uczestnictwa w tematycznych warsztatach prowadzonych przez edukatorki zajmujące się kulturą żydowską oraz szeroko rozumianą kulturą obrazu. Podczas tych spotkań uczniowie i uczennice dowiedzieli się m.in. co to jest kipa, mezuza czy menora. Nauczyli się także, jak napisać po hebrajsku takie słowa jak „miłość”, „dom”, „jedzenie” czy „rodzina”. A podczas spaceru śladami Żydów gliwickich przewodnicy opowiedzieli im o nietuzinkowych mieszkańcach i mieszkankach wyznania mojżeszowego. – Teraz, gdy przechodzę obok kamienicy, w której rodzina Troplowitzów miała swoją winiarnię, wiem, że jest to miejsce wypełnione historią i losem Żydów z Gliwic – podkreśla jeden z uczestników projektu. Z kolei wycieczka poprowadzona śladami żydów powiatu gliwickiego zabrała młodzież m.in. do Wielowsi, gdzie stoi jedna z niewielu ocalałych na Górnym Śląsku synagog. W Toszku uczestnicy wycieczki poznali symbole oraz ich znaczenie zamieszczane na żydowskich nagrobkach.

Intensywna praca odbywała się również poza godzinami szkolnymi. Młodzież wspólnie z opiekunami i edukatorkami kreowała finał swojego projektu: zastanawiała się nad formą przekazu oraz nad wyborem miejsc, które chcieliby zaprezentować. Efektem tej współpracy jest film prezentujący zdjęcia wykonane przez uczennice i uczniów oraz wystawa fotograficzna. Wystawa prezentowana w Domu Pamięci Żydów Górnośląskich, stała się impulsem do tego, by nie tylko uczestnicy projektu mogli bliżej poznać historyczny żydowski dom przedpogrzebowy. – Jesteśmy tu pierwszy raz, chcielibyśmy zobaczyć wystawę wnuczki – nieśmiało, aczkolwiek z dumą zaanonsowała para zwiedzająca muzeum.

„Skarbnica wiedzy” w formie strony internetowej startuje jesienią. Docelowo będzie dostępna w trzech wersjach językowych: polskiej, angielskiej i niemieckiej. Dzięki temu dostarczymy fascynującej wiedzy zainteresowanym osobom również spoza Polski i zaprosimy do współdziałania. Jest to wyjątkowy projekt, który ma na celu zachęcić do współpracy kolejne instytucje i szkoły do współtworzenia czegoś unikatowego, upamiętniającego dzieje Żydów z Górnego Śląska. Taki projekt jednocześnie pozwala zrozumieć meandry skomplikowanej tożsamości tego regionu i budować ciekawe partnerstwa.

Dom Pamięci Żydów Górnośląskich jest oddziałem Muzeum w Gliwicach.

(Dom Pamięci)