Biuletyn Informacyjny Urzędu Miejskiego w Gliwicach, 7 maja 2020 r.

Intensywne prace przy budowie tężni solankowej w lesie komunalnym przy ul. Chorzowskiej są coraz bliższe finału. 8-metrowa konstrukcja w pobliżu dawnego „Zameczku Leśnego” jest w zasadzie gotowa. W kolejnym etapie wokół tężni powstanie strefa relaksu z leżakami oraz reprezentacyjny ogród, w którym zostanie wyeksponowany rosnący tam dąb szypułkowy. Pojawią się też efektowne nasadzenia, ławki z oparciami i stojaki na rowery. Wielu mieszkańców zastanawia się zapewne, jaki los czeka teraz pobliskie zabudowania dawnego „Zameczku”. Po uzgodnieniach z Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków, ze względu na katastrofalny stan opuszczonego od lat obiektu, miasto w najbliższym czasie przeprowadzi jego rozbiórkę. To nie jest jednak definitywny koniec tego miejsca!

Historia „Zameczku Leśnego” jest długa i burzliwa. Zaczynał prawie 130 lat temu jako ekskluzywna restauracja w stylu angielsko-chińskiej kawiarni chętnie uwiecznianej na stylowych pocztówkach z przeszłości. Obiekt nie służył jednak wyłącznie celom gastronomicznym. Na początku XX wieku zyskał dodatkową popularność za sprawą pierwszej w Gliwicach strzelnicy (pod gołym niebem), którą utworzono w jego bezpośrednim sąsiedztwie. W latach 30. XX wieku budynek „Zameczku Leśnego” poddano całkowitej przebudowie. Historyzującą architekturę zastąpiono bardziej współczesnym, modernistycznym kostiumem. – Z tego okresu nie zachowały się zdjęcia obrazujące wygląd „Zameczku Leśnego” po przebudowie. Do naszych czasów, po tej kompleksowej zmianie, pozostały jedynie fragmenty projektu modernistycznego budynku – zwraca uwagę Ewa Pokorska-Ożóg, miejski konserwator zabytków.

Kolejne remonty, przekształcenia funkcjonalne i zmiany właścicieli sprawiały, że „Zameczek Leśny” tracił walory zabytkowe.

Tuż po wojnie „Zameczek Leśny” przejęło Przedsiębiorstwo Budowy Zakładów Przemysłu Ciężkiego w Gliwicach, które odremontowało budynek. W latach 1960–1976 należał on już do Gliwickich Zakładów Gastronomicznych. Wtedy blask dawnej, przedwojennej restauracji został przywrócony. Obiekt zyskał opinię wykwintnego lokalu, który przyciągał klientów z odległych miejscowości. Trzy osobne sale restauracyjne z odrębnymi dancingami, dobra kuchnia oraz sprawny – jak na tamte realia – personel były niewątpliwymi atutami parkowego kompleksu gastronomicznego.

W 1976 roku zlikwidowano Zjednoczenie Przemysłu Gastronomicznego, a majątek przekazano Zarządowi Centralnego Związku Spółdzielni Spożywców „Społem”. Przekazanie to nie odbyło się zgodnie z przepisami. „Społem” nigdy nie uzyskało tytułu prawnego do „Zameczku Leśnego”, niemniej dysponowało nim. W tym czasie wolnorynkowe realia sprawiły, że wyjątkowy lokal o prestiżowym charakterze stracił popularność. Restauracja ostatecznie upadła.

W połowie lat 90. „Społem” wydzierżawiło obiekt prywatnej osobie i tak powstała dyskoteka BRAVO. Ówczesny dzierżawca przeprowadzał w budynku liczne przebudowy. W 2006 r. Nadzór Budowlany przeprowadził kontrolę stanu bezpieczeństwa obiektu. Wynik był negatywny. Dyskoteka została natychmiast zamknięta, a obiekt wyłączono z użytkowania. Cztery lata później właścicielem „Zameczku Leśnego” zostało Miasto Gliwice. Uzyskało go od PSS „Społem” po procesie sądowym, który trwał od 2006 roku.

Po przejęciu i zabezpieczeniu „Zameczku Leśnego” miasto wielokrotnie podejmowało próby jego sprzedaży z przeznaczeniem na działalność gastronomiczną bądź (zgodnie z uchwałą Rady Miasta) na kasyno. Pomimo atrakcyjnej lokalizacji, nabywcy nie udało się znaleźć.

– Liczne przebudowy, zaniedbania poprzednich użytkowników oraz naruszenia konstrukcji doprowadziły zabudowania „Zameczku Leśnego” do całkowitej ruiny. Duża część konstrukcji dachowej zawaliła się, a pozostała część w większości jest w stanie określanym przez prawo jako katastrofa budowlana – mówi Aleksandra Wysocka, zastępca prezydenta Gliwic. Jeszcze 10 lat temu, w 2010 roku, budynek został wskazany przez Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach do ujęcia w gminnej ewidencji zabytków. Na podstawie dokumentacji obrazującej aktualny, katastrofalny stan techniczny budynku, WKZ uzgodnił w kwietniu br. wyłączenie „Zameczku Leśnego” ze wspomnianej ewidencji.

Obiekt zakwalifikowano do rozbiórki jako zagrażający życiu lub zdrowiu ludzi. Wkrótce zniknie z pejzażu tej części Gliwic, lecz miasto nie chce, by jego wspomnienie zatarło się w ludzkiej pamięci.

W najbliższym czasie pozostałości zabudowań „Zameczku Leśnego” zostaną rozebrane. Teren zostanie uprzątnięty i zagospodarowany tak, aby korespondował z powstającą przestrzenią rekreacyjną wokół tężni. W przyszłości działka przy Chorzowskiej zostanie natomiast wystawiona na sprzedaż lub wydzierżawiona, a rozwiązaniem, do którego będzie dążyło miasto, będzie nawiązanie do dawnych tradycji i czasów świetności tego miejsca. W tej kwestii miasto liczy na zainteresowanie przyszłych potencjalnych inwestorów. Jest pewne, że atrakcyjna przestrzeń wokół tężni solankowej, służąca rekreacji i wypoczynkowi mieszkańców, dobrze uzupełniałaby się z obiektem gastronomicznym nawiązującym do czasów świetności dawnego „Zameczku Leśnego”. Tym samym historia zatoczyłaby koło.

Do odwołania nie będą organizowane w siedzibie Muzeum, ani w jego oddziałach zajęcia edukacyjne, koncerty, wykłady i inne formy upowszechniania. Gorąco zachęcamy wszystkich do korzystania z oferty programowej prowadzonej online za pośrednictwem strony www.muzeum.gliwce.pl; muzealnego profilu na Facebook oraz kanału YouTube.

Do odwołania nie są przyjmowane grupy zorganizowane, czyli Muzeum można zwiedzać wyłącznie indywidualnie. Rekomendowane są płatności bezgotówkowe oraz nabywanie wydawnictw muzealnych za pośrednictwem strony www.muzeum.gliwice.pl. Zamówienia książek należy przesyłać mailem na adres: redakcja@muzem.gliwice.pl

Przed wejściem do Muzeum należy założyć środki ochrony ust i nosa (np. maseczka). Po wejściu do Muzeum należy przemyć ręce płynem dezynfekcyjnym znajdującym się przy drzwiach wejściowych. Zalecane jest również założenie rękawiczek jednorazowych.

Środki ochrony osobistej (maseczki i rękawiczki) są dostępne w kasie Muzeum w cenie 5 zł. za komplet. Podczas przebywania w obiektach muzealnych należy utrzymywać półtorametrowy dystans od innych osób czy to w kolejce do kasy, czy w czasie zwiedzania Zwiedzający są zobowiązani do podporządkowania się instrukcjom opiekunów ekspozycji.

Ceny biletów pozostają bez zmian. Dni i godziny otwarcia Muzeum w Gliwicach pozostają bez zmian. Na stronie www oraz profilu Facebook podawane są aktualne informacje związane z działalnością Muzeum w Gliwicach.

Prosimy o kontakt telefoniczny lub mailowy. Numery telefonów i adresy mailowe znajdują się w zakładce „Kontakt”.

Terminy otwarcia poszczególnych obiektów Muzeum

• 12 maja - otwarcie Zamku Piastowskiego i Radiostacji Gliwice dla zwiedzających
• 26 maja - otwarcie Willi Caro dla zwiedzających
• Do 31 maja - Centrum Informacji Kulturalnej i Turystycznej nieczynne. Obsługa zdalna: centrum@muzeum.gliwice.pl i gliwice@silesia.travel
• Oddział Odlewnictwa Artystycznego i Dom Pamięci Żydów Górnośląskich - pozostają nieczynne do odwołania.

W Willi Caro może przebywać jednocześnie 25 zwiedzających, w tym: Czytelna Sztuki – 7 osób; wystawa stała na parterze – 8 osób; wystawy czasowe na I piętrze – 10 osób. W Zamku Piastowskim może przebywać jednocześnie 10 zwiedzających. W Radiostacji Gliwice może przebywać jednocześnie 10 zwiedzających.

Ludzi dobrej woli nie brakuje. Do Gliwickiej Bazy Wsparcia zgłosiło się już ok. 60 gliwickich firm chcących nieść pomoc oraz wielu wolontariuszy. Zachęcamy kolejnych przedsiębiorców do włączenia się w akcję.

W Gliwickiej Bazie Wsparcia zarejestrowały się zarówno wielkie firmy, m.in. Opel i Amazon, jak i mniejsze, działające tylko na rynku lokalnym. Oferowana pomoc jest różnorodna, warto pamiętać jednak, że nawet drobne wsparcie jest istotne i skrupulatnie wykorzystywane przez instytucje „pierwszej linii frontu”, jak Szpital Miejski nr 4 czy Ośrodek Pomocy Społecznej. Nadal potrzebne są środki ochronne i dezynfekujące, ale też środki transportu i żywność.

– Można powiedzieć, że pomaganie uzależnia. Jedna z firm pomogła raz, następnie zainicjowała akcję pomocy wśród swoich klientów. W ubiegłym tygodniu z przyjemnością przekazaliśmy firmie kierowane do darczyńców podziękowania prezydenta Gliwic Adama Neumanna. A dziś rano zadzwonili z kolejnym pomysłem. To bardzo budujące – mówi Marta Kryś, dyrektor GCOP w Gliwicach.

Podziękowania od prezydenta Gliwic trafiły również m.in. do firm: Mal-Drew Spółka z o.o., Syntal Chemicals Sp. z o.o., Projektowanie w Budownictwie Jacek Cichoński oraz do Gliwickiego Klubu Sportowego „Piast” S.A. Specjalne podziękowania przekazano także koordynatorom akcji społecznych: Magdalenie Magdziarz-Zhao koordynującej akcję #gliwiceszyjamaseczki, oraz Komendantce Hufca ZHP Ziemi Gliwickiej Weronice Maciak.

Aby zgłosić się do bazy i zaoferować pomoc należy wysłać e-mail na adres: bazawsparcia@um.gliwice.pl, podając rodzaj wsparcia i dane kontaktowe, lub zadzwonić pod numer tel. 32/232-04-77.

Zachęcamy do włączenia się do akcji – skumulowanie działań samorządu, firm i mieszkańców będzie korzyścią dla wszystkich. Wszystkie ręce na pokład!

Brama odkażająca opracowana przez naukowców i absolwentów Politechniki Śląskiej znalazła się w finale międzynarodowego konkursu HEALING SOLUTIONS FOR TOURISM CHALLENGE. Wynalazek pokonał ponad 1100 zespołów, z ponad 100 krajów i znalazł się na liście 9 wygranych w konkursie o zasięgu międzynarodowym.

 
Start′up WAAM, stworzony w całości z absolwentów i pracowników Politechniki Śląskiej, który odpowiadał za budowę bramy, zgłosił ten pomysł na konkurs Światowej Organizacji Zdrowia oraz Światowej Organizacji Turystyki w tematyce walki z pandemią.
 
– W projekt od początku są zaangażowane Politechnika Śląska i start-up technologiczny WAAM. Na uczelni zajęliśmy się badaniami nad środkami do dezynfekcji i ich skutecznością w warunkach, w jakich będą musiały być efektywne, czyli rozpylania. Natomiast inżynierowie WAAM, którzy również są absolwentami Politechniki Śląskiej, zaczęli projektować i budować bramę. W sumie przy tym przedsięwzięciu pracuje 8 osób, ale zespół jest powiększany. Istnieje też spore grono osób, które pomaga i dba o to, byśmy mogli działać sprawnie i szybko. Bardzo im wszystkim dziękujemy. Szczególne podziękowania należą się władzom uczelni, za szybkość reagowania i działania – mówi dr inż. Magdalena Bogacka z Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Śląskiej, koordynatorka projektu.
 
– Nasza brama pracuje już w dwóch szpitalach. W planach są kolejne montaże, ale dużo zależy od tego, ile uda nam się zebrać środków na ich budowę. Zapotrzebowanie jest na pewno bardzo duże. Otrzymujemy codziennie mnóstwo zapytań o możliwość zamontowania naszego urządzenia w placówkach medycznych – dodaje Bogacka
 
– Bardzo nas cieszy ta wiadomość. To ogromny międzynarodowy sukces całego zespołu z Politechniki Śląskiej i naszego start′upu WAAM. Będąc uczelnią badawczą, zarówno temu projektowi, jaki i pozostałym wynalazkom i rozwiązaniom powstającym na Politechnice Śląskiej bardzo kibicujemy i pomagamy. Uruchomiliśmy na cel walki z epidemia koronawirusa kilka możliwości wsparcia finansowego prowadzonych badań, jak np. konkursy projakościowe Politechniki Śląskiej, czy specjalny program „Politechnika przeciw epidemii”. Dzięki temu ostatniemu rozwiązaniu każdy może wspierać badania wpłacając pieniądze w formie wolnych datków na utworzone w tym celu subkonto – mówi prof. Arkadiusz Mężyk, rektor Politechniki Śląskiej.
 
Celem konkursu było znalezienie najbardziej innowacyjnych start-upów i inicjatyw, których działania przyczyniły się do redukcji negatywnych skutków stanu epidemii w zakresie turystyki, a także umożliwiły wsparcie dla podróżnych, przedsiębiorców i władz. Proces rekrutacji obejmował dwa stopnie: w pierwszym dokonano selekcji zgłoszeń, w drugim poddano je ocenie Komitetu Ekspertów – ewaluacji podlegała gotowość do przygotowania i przystosowania rozwiązania na potrzeby innych krajów.
 
Brama była oceniania w kategorii „Healing for Prosperity” (oznaczającej ukierunkowanie na dobrobyt). Aplikacje w tym obszarze miały obejmować działania w zakresie gospodarczym i ekonomicznym, np. rozwiązania na smartfony, gospodarkę o obiegu zamkniętym, zarządzanie przychodami, przywrócenie popytu – takie, które dysponują potencjałem realizacyjnym w branży turystycznej, zarówno w perspektywie krótko-, jak i długoterminowej.
 
Wynalazek został zaprezentowany m.in. Zurabowi Pololikashvili, Sekretarzowi Generalnemu UNWTO, oraz przedstawicielom rządów z całego świata.
 
Komora została ukierunkowana na pomoc personelowi ratowniczemu w zakresie odkażania kombinezonów ochronnych, dzięki czemu ryzyko zakażenia się wirusem SARS-CoV-2 przy ich ściąganiu zostało zminimalizowane.

Pierwsza tego typu komora stanęła 15 kwietnia na Oddziale Zakaźnym Szpitala Specjalistycznego nr 1 w Bytomiu. Kolejna w Szpitalu w Kłobucku. W najbliższym czasie planowane są instalacje w kolejnych jednostkach – w Zabrzu i w Gliwicach.

(PolSl)