Biuletyn Informacyjny Urzędu Miejskiego w Gliwicach, 05.12.2018r.

Oryginalne, zachowane w niewielkiej liczbie judaika górnośląskie oraz rozliczne dokumenty i ilustracje związane z historią Żydów Górnośląskich – unikatowe i w większości przedstawiane publicznie po raz pierwszy. Prezentacja, wizualna i tekstowa, wszystkich synagog górnośląskich – w większości już nieistniejących – oraz cmentarzy żydowskich znajdujących się na terenie regionu. Życiorysy i dorobek kilkudziesięciu najbardziej znaczących przedstawicieli żydowskiej społeczności: przemysłowców, ludzi nauki, kultury, a także najwybitniejszych rabinów górnośląskich. To tylko wybrane wątki, jakie przybliży z dawna oczekiwana wystawa stała „Żydzi na Górnym Śląsku”. Jej otwarcie odbędzie się 14 grudnia w oddziale Muzeum w Gliwicach – Domu Pamięci Żydów Górnośląskich. Wystawę honorowym patronatem objęła Małżonka Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Agata Kornhauser-Dudy.

– Dzieje Żydów Górnego Śląska to temat ogromny i wielowątkowy, w niewielkim stopniu dotychczas przebadany. Po raz pierwszy przedstawione zostały na prezentowanej w Domu Pamięci Żydów Górnośląskich ekspozycji tak kompleksowo zebrane i opracowane materiały dotyczące ich losów. Przygotowania do wystawy, prowadzone we współpracy z wieloma osobami, poprzedzone zostały dogłębnymi badaniami oraz kwerendami archiwalnymi, bibliotecznymi i muzealnymi w ośrodkach górnośląskich, w innych miastach Polski oraz za granicą, między innymi w Berlinie, Jerozolimie i Nowym Jorku – mówi Bożena Kubit, kurator  wystawy.

Ekspozycja ukazuje historię, znaczenie i wkład społeczności żydowskiej w rozwój Górnego Śląska – od czasów osadnictwa pod koniec średniowiecza poprzez największy jej rozwój w wieku XIX po wiek XX, czasy Holokaustu i okres powojenny. Zobrazowane zostało życie społeczne i religijne Żydów, a także uczestnictwo w działalności gospodarczej, szczególnie w XIX w., kiedy ich wkład był najbardziej istotny.

– Otwarcie stałej ekspozycji muzealnej jest ostatnim etapem rozpoczętej w 2013 roku rewitalizacji dawnego żydowskiego domu przedpogrzebowego. Nie było to przedsięwzięcie łatwe, ale słusznie podjęte przez gliwicki Samorząd. Teraz zapewne wielu będzie sobie przypisywało zasługi w tej sprawie, ale warto mieć w pamięci, jakże wielu deklarowało pomoc i finansowe wsparcie, a na czczych obietnicach się kończyło. Dość wymienić Henryka Mercika, członka byłego już zarządu województwa śląskiego, odpowiedzianego za przedsięwzięcia w sektorze kultury w urzędzie marszałkowskim województwa śląskiego, który nie dotrzymał obietnicy danej prezydentowi Gliwic o przekazaniu dotacji na dokończenie prac nad wystawą. A przecież powinien, gdyż Dom Pamięci Żydów Górnośląskich, oddział muzeum w Gliwicach, nie tylko z nazwy ma znaczenie regionalne. Jego profil programowy, badawczy, popularyzatorski, oraz praktyka działania obejmuje obszar od Prudnika po Katowice, od Kluczborka po Pszczynę. Przez lata w regionie była zgłaszana potrzeba utworzenia takiego ośrodka na Górnym Śląsku i tak się w końcu stało, ale bez udziału Marszałka województwa śląskiego. Wstyd. Przez ostanie trzy lata naszym celem było zorganizowanie stałej ekspozycji – pierwszej w Polsce poświęconej Żydom na Górnym Śląsku. Pytają mnie często dlaczego się nimi zajmujemy? Odpowiadam, że ich dziedzictwo jest naszym – polskim i moim. Stało się nim po 1945 roku, po przyłączeniu nowych ziem do Polski. Dlatego jesteśmy tego dziedzictwa kustoszami, mimo iż tutejsi Żydzi po polsku nie mówili, mimo iż ukształtowała ich kultura niemiecka, mimo iż byli obywatelami państwa, które Polskę wielokrotnie niszczyło. Państwo niemieckie w latach 30. i 40. ubiegłego wieku zdradziło także swoich Żydów, własnych obywateli, z nim zrośniętych pod każdym względem, którzy odgrywali w nim niepoślednią, często pierwszorzędną rolę.  Wystawiło ich na cierpienie, poniewierkę, zagładę, odebrało to co najważniejsze, w tym dom przedpogrzebowy wzniesiony niegdyś na chwałę miasta i pożytek gminy żydowskiej w Gliwicach. A przecież takich obiektów na Górnym Śląsku są dziesiątki. Dbamy o to dziedzictwo jak o nasze własne, żeby osierocone nie niszczało w obojętności i niepamięci. Dbajmy tak jak sami byśmy chcieli żeby inni, tam gdzieś na Wschodzie, troszczyli się o drogie naszym sercom polskie pamiątki i miejsca pozostawione na Kresach Rzeczpospolitej.

Dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do powstania tej wystawy, a w szczególności panu Krystianowi Tomali, wiceprezydentowi Gliwic, który zabiegał o nasze sprawy w Samorządzie Miasta, oraz pani Bożenie Kubit, kuratorce wystawy, która wykonała ogromną i rzetelną pracę nad jej scenariuszem. Dziękuję także pracownikom Muzeum w Gliwicach, współpracującym z naszą placówką naukowcom, pasjonatom, społecznikom, dziennikarzom, i wielu innym ludziom dobrej woli. Dziękuję Radnym Miasta Gliwice, Ministrowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, Konsulowi Generalnemu Republiki Federalnej Niemiec we Wrocławiu.  Dzięki tym osobom i instytucjom otworzy się nie tylko muzealna wystawa, ale też nowy rozdział dla nas i  społeczności żydowskiej, która wbrew siłom destrukcji, które zniszczyły jej dawny świat, ma znowu na Górnym Śląsku, tu w Gliwicach, swój Dom – powiedział dyrektor Muzeum w Gliwicach, Grzegorz Krawczyk.

Dawny żydowski dom przedpogrzebowy – rys historyczny

Budynek został wzniesiony w latach 1902–1903 jako dom przedpogrzebowy przy nowym cmentarzu żydowskim w Gliwicach. Zaprojektował go Max Fleischer (1841–1905), austriacki architekt, twórca wielu synagog, a także innych budowli sakralnych i świeckich w Wiedniu oraz na terenie Austrii, Czech i Moraw. Niezwykle ciekawy architektoniczne obiekt – wzniesiony zgodnie z wytycznymi religijnymi dla miejsca, gdzie przygotowywano zmarłego do ostatniej drogi – składał się z trzech głównych części: centralnej, reprezentacyjnej sali modlitewnej z wyjściem bezpośrednio na cmentarz, kostnicy, gdzie przygotowywano zmarłego do pochówku zgodnie z przepisami religii żydowskiej, oraz mieszkania stróża.

Po 1945 r. cmentarz i dom przedpogrzebowy użytkowała powojenna Gmina Żydowska działająca w Gliwicach, w części bocznej zaś znajdowało się mieszkanie dozorcy. Z czasem przestano korzystać z budynku i zaczął on popadać w ruinę. W 2003 r. obiekt został wpisany do rejestru zabytków, a w 2007 Gmina Żydowska przekazała go Miastu Gliwice. W 2012 r. prezydent miasta podjął decyzję o odrestaurowaniu budynku i przekształceniu go w oddział Muzeum w Gliwicach. Rewitalizację obiektu sfinansowano w całości z budżetu Miasta Gliwice.

Działania ratujące zabytek zostały docenione i wyróżnione w kilku prestiżowych konkursach: decyzją Ministerstwa Kultury i Generalnego Konserwatora Zabytków w konkursie  Zabytek Zadbany uznano je za jedną z najlepszych adaptacji obiektu zabytkowego w Polsce; w konkursie na Najlepszą Przestrzeń Publiczną Województwa Śląskiego 2016 w kategorii zrewitalizowany obiekt użyteczności publicznej; w konkursie na Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla 2017 w kategorii konserwacji i ochrony dziedzictwa kultury za „rewitalizację zabytkowego żydowskiego domu przedpogrzebowego i stworzenie nowego oddziału Muzeum w Gliwicach – Domu Pamięci Żydów Górnośląskich”.

źródło: Muzeum w Gliwicach

FREESTYLE HEROES – Extreme & Moto Show to  megaspektakl sportów akcji, który na żywo będzie można zobaczyć już 23 marca 2019r. w Gliwicach.  W 7 widowiskowych dyscyplinach w Arenie Gliwice zaprezentuje się aż trzydziestu trzech najlepszych zawodników z Polski i Europy.

 Loty na 25 metrów w powietrzu, podwójne salta, akrobacje na quadzie czy buggy to tylko część atrakcji, które wiosną będzie można zobaczyć na żywo w hali Arena Gliwice. Scenariusz imprezy oparty został na oryginalnej formule dwóch ekip, walczących ze sobą na ewolucje i triki – Young Freeks vs Old School Rockers, czyli młodzi szaleńcy kontra starzy wyjadacze. O tym, kto wygra poszczególne bitwy będą decydować widzowie.

Arena zmagań będzie miała prawie 3000m², a konstrukcje, które w niej staną, wielkość jakiej jeszcze nigdy dotychczas nie spotkano. Dynamika widowiska oparta zostanie na 3 wielkich lądowaniach , które umożliwią potrójne skoki synchroniczne! Uzupełnieniem akrobacji będzie profesjonalna pirotechnika oraz gra świateł, co dodatkowo spotęguje masę wrażeń.

Więcej informacji na stronie www.arenagliwice.com.

FREESTYLE HEROES to:

• 33 światowej klasy zawodników w tym zdobywcy medali na Xgames
• 3 dyscypliny MOTO (8 x FMX, 2 x QUADS, 1 x BUGGY)
• 4 dyscypliny EXTREME (8 x MTB, 8 x BMX, 3 x INLINE, 3 x SCOOTER)
• 3 wielkie lądowania
• FireShow – Psycho Dolls
• Efekty sceniczne – Viva- System

15 stycznia w Arenie Gliwice odbędzie się spotkanie jednego z najlepszych klubów w Polsce – wicemistrza kraju – ZAKSA Kędzierzyn-Koźle z włoską drużyną Cucine Lube Civitanova w ramach Ligi Mistrzów CEV. Zapowiada się emocjonujące widowisko. Dwóch wicemistrzów stanie razem na parkiecie. Obie drużyny mają na swoim koncie po 3 punkty i będą chciały udowodnić, że są faworytem tych mistrzostw.

Drużyna ZAKSY jest już po pierwszym treningu w Arenie Gliwice. – Chciałbym pogratulować miastu, bo to jedna z największych i najpiękniejszych aren jakie kiedykolwiek widziałem w Europie. Dla mnie to zaszczyt, że możemy tutaj rozgrać ten mecz – mówił trener Andrea Bardini podczas konferencji prasowej.

ZAKSA Kędzierzyn-Koźle w tym sezonie nie ma sobie równych. W fazie grupowej spotkają się z włoską drużyną Cucine Lube Civitanova. To niełatwy przeciwnik, który na swoim koncie ma tegoroczne Wicemistrzostwo Włoch, Wicemistrzostwo Ligi Mistrzów 2017/2018 i Wicemistrzostwo w Klubowych Mistrzostwach Świata.

Obie drużyny spotkały się rok temu podczas Klubowych Mistrzostw Świata, gdzie kędzierzynianom przyszło zmierzyć się z zespołem z Italii w fazie grupowej. Drużyny stworzyły interesujące widowisko na wysokim poziomie, które zakończyło się dopiero w tie-breaku i to po grze na przewagi. Ostatecznie Włosi wygrali, lecz zawodnicy Gardiniego zostawili po sobie świetne wrażenie. W styczniu przyjdzie im zmierzyć się jeszcze raz. Patrząc na grę ZAKSY, można śmiało powiedzieć, że może napsuć krwi Lube i skutecznie powalczyć o punkty.

Szykuje się zatem w połowie stycznia bardzo interesujące wydarzenie, które może przyciągnąć do Gliwic nie tylko kibiców kędzierzyńskiej drużyny. – Jesteśmy przygotowani na komplet publiczności tj. 13 tysięcy. Obiekt jest bardzo plastyczny, więc możemy się dostosować pod dowolne aranżację. Najważniejsza jest atmosfera, której na pewno u nas nie zabraknie – mówił wiceprezes zarządu Arena Operator sp. z o.o., Paweł Chomentowski.

Więcej informacji na stronie www.arenagliwice.com.(kr)

Międzynarodowy Dzień Osób Niepełnosprawnych to doskonała okazja by pokazać, że wszyscy gliwiczanie – bez względu na stan zdrowia czy dysfunkcje – są sobie równi. Miasto na bieżąco stara się spełniać ich potrzeby, m.in. przystosowując odpowiednio placówki oświatowe. Działające w Gliwicach warsztaty terapii zajęciowej czy zakład aktywności zawodowej umożliwiają nie tylko praktyczną naukę zawodu, ale także bezcenną możliwość kontaktów społecznych, rehabilitacji oraz pracy zarobkowej.

Niepełnosprawni gliwiczanie mogą liczyć na wsparcie m.in. Środowiskowego Domu Samopomocy czy warsztatów terapii zajęciowej, które prowadzi Caritas Diecezji Gliwickiej oraz Fundacja Różyczka. Pomoc świadczy wiele miejskich instytucji, m.in. Ośrodek Pomocy Społecznej. Miasto dba o to, by placówki oświatowe były dostosowane do ich potrzeb i finansuje dowóz kilkuset osób do szkół. Doskonałym przykładem udanej aktywizacji zawodowej jest Gliwicki Zakład Aktywności Zawodowej.

- W GZAZ-ie osoby niepełnosprawne wykonują prace poligraficzno-introligatorskie oraz usługi sprzątania. O wysokim poziomie tych usług najlepiej świadczą liczne zlecenia oraz podpisana niedawno umowa o stałej współpracy z gliwicką firmą Marco – mówi Tomasz Ocieczek, dyrektor Zespołu Szkół im. Janusza Korczaka w Gliwicach i Gliwickiego Zakładu Aktywności Zawodowej oraz współorganizator tegorocznej gali.

Gala z okazji Międzynarodowego Dnia Osób Niepełnosprawnych odbyła się 4 grudnia w CKS Mrowisko. Wśród gości na wypełnionej po ostatnie miejsce sali zasiedli m.in. przedstawiciele instytucji oraz organizacji wspierających osoby niepełnosprawne. Nie zabrakło zastępcy prezydenta miasta Krystiana Tomali.

– Międzynarodowy Dzień Osób Niepełnosprawnych to okazja, by przypomnieć o konieczności realizacji zadań na rzecz niepełnosprawnych. Niezwykle ważne jest, by korzystali oni ze wszystkich stref życia. Dlatego Miasto od lat wspiera i nadal na wiele różnych sposobów będzie wspierać osoby niepełnosprawne. Na każdym etapie życia mogą liczyć na specjalistyczną pomoc m.in. wczesne wspomaganie rozwoju dzieci, zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze, usługi opiekuńcze i rehabilitacyjne, pomoc asystenta osoby niepełnosprawnej. Dziękuję wszystkim, którzy pracują z osobami niepełnosprawnymi za ich wysiłek, zaangażowanie i codzienny trud  – mówił podczas gali Krystian Tomala.

Uroczystość uświetnił występ grupy tańczącej na wózkach inwalidzkich oraz koncert zespołu IRA.

Gliwiczanie bez barier

W trakcie uroczystości poznaliśmy zwycięzców konkursu ogłoszonego przez prezydenta Gliwic. Gliwiczaninem bez barier 2018 została Alicja Śledź, wyjątkowo aktywna działaczka i twarz Gliwickiego Stowarzyszenia Amazonek.

Podczas gali wręczono również wyróżnienia i nagrodę internautów. I wyróżnienie oraz tytuł „Gliwiczanin bez barier 2018 – wybrany przez społeczność lokalną” zdobył Jerzy Sikorski, który swoimi działaniami pokazuje, że mimo ograniczeń własnego ciała tak naprawdę nie istnieją bariery, których nie można przekroczyć, aby się realizować i spełniać marzenia. II wyróżnienie odebrał Robert Ramz, aktywny zawodowo radca prawny, społecznik i sportowiec. (mf)

Gliwickie Przedsiębiorstwo Składowania i Utylizacji Odpadów zostało uhonorowane nagrodą Lider Polskiej Gospodarki. Plasująca się w krajowej czołówce spółka została wyróżniona za wysokie standardy pracy.

Nagrodę wręczono podczas gali „Sylwetki i Marki Polskiej Gospodarki” organizowanej przez Ogólnopolską Federację Przedsiębiorców i Pracodawców Przedsiębiorcy.pl. Konkurs ma na celu kreowanie i umacnianie etycznych norm oraz standardów w obszarach: przedsiębiorczość, instytucje oraz ochrona zdrowia. Statuetkę Lidera Polskiej gospodarki z rąk prezesa Federacji Roberta Składowskiego odebrał Edward Mazur, prezes PSUiO sp. z o.o.

– Jesteśmy w czołówce najlepiej działających składowisk w kraju i chcemy tę pozycję utrzymać – mówi Edward Mazur, prezes zarządu PSiUO.

Gliwickie przedsiębiorstwo od lat dba o to, by zapewnić mieszkańcom nie tylko przestrzeń do składowania odpadów, ale też jak najbardziej komfortowe warunki m.in. poprzez usuwanie przykrych zapachów i wykorzystywanie tzw. odcieków do ponownego nawadniania składowiska. Posiada własną kompostownię i sortownię odpadów wielkogabarytowych oraz Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, gdzie mieszkańcy mogą za darmo przekazywać odpady. Teren składowiska jest monitorowany 26 kamerami. PSiUO zatrudnia 21 pracowników. Całkowita powierzchnia składowiska to 55 ha. (mf)

13 grudnia gościem Wszechnicy PAU będzie prof. Antoni Cygan, rektor Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Z artystą porozmawiamy – oczywiście – o sztuce.

Prof. Cygan jest malarzem, którego prace były wystawiane na wielu wystawach w kraju i za granicą. W 2014 roku w uznaniu jego wkładu w rozwój szkolnictwa artystycznego został nagrodzony przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis”. Zajmuje się malarstwem i rysunkiem, projektuje także wnętrza kościołów oraz cykle dróg krzyżowych. Jeden z takich cykli można podziwiać także w Gliwicach. W krużganku kościoła pw. Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła na Sikorniku znajdują się malowane stacje drogi krzyżowej jego autorstwa.

Spotkanie Wszechnicy PAU rozpocznie się o godz. 16.00 w Willi Caro (ul. Dolnych Wałów 8a). Wstęp wolny. (mm)