Aktualności | Klimatyczne wyzwania dla polskich miast

Podtopienia i zniszczenia spowodowane przez nawalne deszcze to jeden z najważniejszych problemów wynikających ze zmian klimatu, z jakimi muszą borykać się mieszkańcy miast.

Został on zasygnalizowany podczas pierwszy spotkań i warsztatów w ramach projektu realizowanego przez Ministerstwo Środowiska pt. „Opracowanie planów adaptacji do zmian klimatu w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców”. W trakcie warsztatów eksperci spotykają się z przedstawicielami samorządów, aby zdiagnozować najważniejsze wyzwania wynikające ze zmian klimatu, które stoją przed miastami.

Ulewne deszcze, często połączone z burzami, należą do najczęściej występujących w miastach ekstremalnych zjawisk pogodowych i w tym roku mieliśmy kolejne ich przykłady (np. na Śląsku, Małopolsce i Podlasiu). Wywołują one poważne straty materialne w postaci podtopień budynków prywatnych i obiektów publicznych oraz innych zniszczeń. Trudno jest im przeciwdziałać w sytuacji, gdy systemy odprowadzania wód opadowych nie odpowiadają obecnym warunkom klimatycznym. Dlatego należy rozwijać błękitno-zieloną infrastrukturę, która pozwoli zatrzymać wodę opadową. Tam, gdzie ograniczone są możliwości rozwoju takiej infrastruktury, trzeba dostosować systemy kanalizacji deszczowej do prognozowanych warunków klimatycznych.

Wśród innych problemów związanych z czynnikami meteorologicznymi, które występują niemal każdego roku na obszarach silnie zurbanizowanych, należy też wymienić susze i niedobory wody, gdy znacznie wzrasta zapotrzebowanie na wodę i nie wszędzie udaje się go zaspokoić. Dlatego zdarza się wprowadzanie ograniczeń w dostawach wody na potrzeby gospodarcze.

Z analiz ekspertów i pracowników samorządowych wynika, że najbardziej wrażliwymi na klimat sektorami gospodarki są: gospodarka wodna, transport i energetyka. Natomiast w sferze społecznej najpoważniejszym wyzwaniem jest ochrona zdrowia ludzi, którym doskwierają upały. W miastach ogromnym problemem jest również gorsza jakość powietrza, co widać było podczas tegorocznej zimy, gdy wiele miast borykało się ze smogiem. Jako wrażliwe obszary/sektory wskazywane są w miastach także turystyka i bioróżnorodność, które są silnie zależne od warunków klimatycznych.

Miasta diagnozują najpoważniejsze problemy, które wynikają z ekstremalnych zjawisk atmosferycznych, choć nie zawsze wiążą je z długotrwałymi zmianami klimatu. W miastach podejmowane są także działania o charakterze adaptacyjnym, ale nie są one nazywane „adaptacją do zmian klimatu”. Realizowany projekt ma ocenić wrażliwość miast na zmiany klimatu oraz pomóc miastom określić kierunki niezbędnych działań poprzez wybór czterech najbardziej wrażliwych sektorów lub obszarów. Zaplanowanie działań adaptacyjnych odpowiadających zagrożeniom w tych sektorach i obszarach pomoże zwiększyć odporność miast na zmiany klimatu.

Projekt „Opracowanie planów adaptacji do zmian klimatu w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców” będzie realizowany do 2019 roku. Teraz trwa jego drugi etap. Zakończy się w trzecim kwartale tego roku. Dotychczas warsztaty odbyły się w 31 miastach, między innymi w Gliwicach.