Aktualności | Zamierzasz złożyć wniosek o dowód osobisty? Przeczytaj!

Wydział Spraw Obywatelskich Urzędu Miejskiego w Gliwicach informuje, że 4 marca (poniedziałek) rozpocznie się przyjmowanie wniosków celem uzyskania dowodu osobistego zawierającego tzw. warstwę elektroniczną.

Centralny Ośrodek Informatyki w Warszawie poinformował o planowanych czasowych utrudnieniach w działaniu Rejestru Dowodów Osobistych, w wyniku których w środę, 27 lutego, została wyłączona możliwość składania wniosków o wydanie dowodu osobistego drogą elektroniczną – usługa ma zostać ponownie włączona 4 marca;

Czym elektroniczne dowody osobiste będą się różniły od dotychczasowych dokumentów? Do czego będzie je można wykorzystać? Co zmieni się podczas wyrabiania e-dowodów? Odpowiadamy na najważniejsze pytania.

Począwszy od 4 marca wszyscy, którzy złożą wniosek o wydanie dowodu osobistego, otrzymają tzw. e-dowody. Będą to dokumenty z warstwą elektroniczną. Dotychczasowe funkcje dowodu osobistego nie zmienią się. Nadal będzie to dokument potwierdzający tożsamość i obywatelstwo, uprawniający do przekraczania granic niektórych państw. Jednak dodatkowo nowe dowody mają służyć do komunikacji obywateli z urzędami, służbą zdrowia czy podmiotami niepublicznymi drogą elektroniczną.

Potrzeba matką wynalazków

Współcześnie coraz częściej korzystamy z usług on-line, świadczonych przez dostawców komercyjnych, jak i przez administrację publiczną. W związku z brakiem bezpośredniego kontaktu z osobą korzystającą z usługi elektronicznej, często pojawiają się wątpliwości co do deklarowanej tożsamości czy wieku. Problem pojawia się także w przypadku, gdy w ramach takiej usługi konieczne jest złożenie oświadczenia woli, które powinno być opatrzone podpisem. Rozwiązaniem ma być e-dowód i dostępne dzięki niemu dwa narzędzia: profil osobisty oraz podpis elektroniczny.

Jeden chip, trzy certyfikaty

– Z zewnątrz nowy dowód osobisty będzie podobny do obecnego. Jego format i wymiary pozostaną bez zmian – nadal będzie to plastikowa karta z biometrycznym zdjęciem (z twarzą na wprost) i podstawowymi danymi osobowymi. Nowością będzie tzw. numer CAN z przodu dokumentu i kod kreskowy na odwrocie, które – po przyłożeniu do specjalnego czytnika – mają umożliwić połączenie z warstwą elektroniczną. Wewnątrz dokumentu będzie znajdował się chip. W jego pamięci, oprócz informacji z części zewnętrznej, znajdą się także certyfikaty – od jednego do trzech – tłumaczy Mariusz Magierski, główny specjalista Wydziału Spraw Obywatelskich Urzędu Miejskiego w Gliwicach.

Potwierdź, zidentyfikuj i podpisz

Pierwszy z nich to certyfikat potwierdzania obecności, który znajdzie się w każdym e-dowodzie – także w dokumentach wydawanych dzieciom. W przyszłości ma być wykorzystywany m.in. do rejestracji w placówkach medycznych.

Drugi to certyfikat identyfikacji i uwierzytelnienia (profil osobisty), umieszczony w dowodach osób, które ukończyły 13. rok życia. Będzie służył do potwierdzania, że dane posiadacza dowodu są prawdziwe. Umożliwi jednoznaczną identyfikację osoby korzystającej z usług internetowych. W przypadku administracji publicznej będą to usługi dostępne na platformie ePUAP oraz stronie www.obywatel.gov.pl.

Trzeci z certyfikatów – certyfikat podpisu osobistego – umożliwi złożenie podpisu w formie elektronicznej, który będzie miał taką samą moc, jak podpis własnoręczny. Ten certyfikat znajdzie się w dokumentach osób pełnoletnich, które podczas składania wniosku o e-dowód zaznaczą chęć jego posiadania. W przypadku wyrabiania dowodu dla osoby małoletniej, która ukończyła 13 lat, taką zgodę może wyrazić rodzic, opiekun prawny lub kurator, jednak certyfikat będzie ważny dopiero z chwilą ukończenia przez posiadacza dokumentu 18. roku życia.

W warstwie elektronicznej nowych dowodów osobistych znajdzie się także miejsce na umieszczenie tzw. kwalifikowanego certyfikatu podpisu elektronicznego. Korzystanie z niego wymaga jednak zawarcia komercyjnej umowy pomiędzy posiadaczem dowodu osobistego a dostawcą tzw. usług zaufania.

PIN-y i PUK-i

Aby korzystać z tych narzędzi, konieczne będzie ustalenie kodów PIN: 4-cyfrowego dla certyfikatu identyfikacji i uwierzytelnienia oraz 6-cyfrowego dla podpisu osobistego. Natomiast certyfikat potwierdzania obecności będzie aktywny bez kodu PIN. Kody nadamy sami podczas odbioru dowodu osobistego w urzędzie. Co ważne, nie będzie to obowiązkowe! – Osoby, które nie będą zainteresowane korzystaniem z tych funkcji e-dowodu, będą mogły zrezygnować z ich aktywacji i nie będą musiały wybierać żadnych kodów. Jednak w okresie ważności dowodu osobistego, gdy pojawi się potrzeba użycia któregoś z certyfikatów wybranych podczas składania wniosku, będzie można go uruchomić w najbliższym urzędzie gminy – informuje Mariusz Magierski.

Do każdego e-dowodu będzie także dołączona koperta z kodem PUK (z wyjątkiem dokumentów wyrabianych dzieciom poniżej 13. roku życia). Będzie on potrzebny w sytuacji, gdy zapomnimy kodu PIN lub zablokujemy go po trzykrotnym błędnym wpisaniu, podczas korzystania z usługi elektronicznej. Kod PUK będzie można odebrać wraz z nowym dowodem osobistym lub pozostawić w urzędzie i zgłosić się po niego w późniejszym terminie.

Akcja „Zawieś dowód”

Wraz z wprowadzeniem e-dowodów pojawi się nowa usługa – zawieszenia i cofania zawieszenia certyfikatów. – Będzie można z niej skorzystać w sytuacji, gdy zgubił nam się dowód, ale jesteśmy przekonani, że jeszcze go znajdziemy. Obecnie zgłoszenie utraty dokumentu oznacza jego automatyczne unieważnienie i powoduje konieczność wyrobienia nowego. W przypadku e-dowodów, w takiej sytuacji będzie można zawiesić ważność certyfikatów, a tym samym ważność samego dowodu osobistego – wyjaśnia Mariusz Magierski. Takiego zgłoszenia będzie można dokonać osobiście w urzędzie lub drogą elektroniczną na stronie www.obywatel.gov.pl. Obywatel będzie miał 14 dni na poinformowanie urzędu o ewentualnym odnalezieniu dokumentu i o cofnięciu zawieszenia certyfikatów i e-dowodu. Jeśli tego nie zrobi, to po upływie tego terminu dowód osobisty automatycznie zostanie unieważniony w systemie.

Nie ma się co spieszyć!

Warto wiedzieć, że nie ze wszystkich funkcji nowych dokumentów tożsamości będzie można korzystać od razu po wprowadzeniu e-dowodu. Niektóre zostaną uruchomione z czasem. Konieczny będzie również zakup specjalnego czytnika. Ministerstwo Cyfryzacji pracuje także nad stworzeniem aplikacji mobilnej, która umożliwi wykorzystanie smartfonów jako czytników e-dowodów.

Co ważne, dotychczasowe dowody osobiste zachowują ważność! Proces wymiany dokumentów tożsamości będzie rozłożony na 10 lat i potrwa do 2029 roku. (so)