Muzeum w Gliwicach zaprasza na opowieść o Rzeczpospolitej szlacheckiej – najstarszej nowożytnej demokracji, jej obyczajach, ideałach i ceremoniale.
14 lutego o godzinie 16.00 w Willi Caro (ul. Dolnych Wałów 8a) zostanie otwarta wystawa „Rzecz o szlachcie polskiej”. Na wernisaż wstęp jest wolny.
Muzealna ekspozycja przybliży dzieje stanu szlacheckiego i kulturę sarmacką w jej największym rozkwicie. Poznamy szlachtę jako inicjatora reform ustrojowych, gospodarczych i kulturalnych, jej rozrywki, siedzibę rodową – drewniany dwór oraz spójny i zaskakująco elastyczny zestaw wartości rodzinnych, społecznych i narodowych, jakim był sarmatyzm.
Wśród zgromadzonych na wystawie zabytków znajdą się elementy strojów – między innymi pasy słuckie i guzy kontuszowe, uzbrojenie – karabele i zbroje husarskie, a także dokumenty stanowe – wywody genealogiczne, herbarze, przywileje i zezwolenia. Prawdziwym unikatem jest tzw. Statut Łaskiego − dokument z 1506 roku będący spisem wszystkich statutów i przywilejów obowiązujących w Królestwie Polskim, aż do rozbiorów w XVIII wieku. Będzie można zobaczyć również specyficzne dla polskiej kultury szlacheckiej portrety – w tym portrety trumienne. Zgromadzone eksponaty pochodzą z kilkunastu polskich muzeów, m.in. z Muzeów Narodowych w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu i Kielcach.
– Celem wystawy jest nie tylko zaprezentowanie zabytków kultury materialnej polskiej szlachty, ale przede wszystkim przypomnienie zestawu cenionych przez nią wartości, do których należało umiłowanie wolności, troska o Ojczyznę, gościnność, dobroduszność, męstwo oraz odwaga. Nierozłączną częścią sarmatyzmu były także idee republikańskie: praworządność, tolerancja religijna, samorządność i wybieralność urzędników, w tym tego najwyższego – króla – mówi Mikołaj Ratka, historyk z Muzeum w Gliwicach, kurator „Rzeczy o szlachcie polskiej”.
Prezentacja w Willi Caro pozwoli prześledzić dzieje stanu szlacheckiego od początków aż po jego upadek, kiedy wraz z nastaniem rządów Sasów Rzeczpospolita pogrążyła się w anarchii i stała się przedmiotem gry międzynarodowej mocarstw, a zasady demokracji szlacheckiej uległy wynaturzeniu. Przewodnikiem po wystawie będzie Tadeusz Rejtan, symbol sarmaty idealnego, gotowego oddać życie za Ojczyznę.
Ekspozycja będzie udostępniana do 31 maja. Więcej informacji można znaleźć na stronie www.muzeum.gliwice.pl. (bom)