
fot. G. Ożga / UM w Gliwicach
Miasto dla kobiet, miasto przyszłości – jak projektować przestrzeń, która naprawdę służy ludziom?
Veröffentlicht: 23.04.2025 / Abschnitt: Dzieje sięZa nami wyjątkowe spotkanie na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej z badaczką miejskiej przestrzeni Dr. Leslie Kern, specjalistką z zakresu wdrażania celów zrównoważonego rozwoju, różnorodności biologicznej i tworzenia przyjaznych przestrzeni w skali 20-minutowych sąsiedztw Dr. May East oraz miejską urbanistką Gliwic dr hab. inż. arch. Agatą Twardoch. Zorganizowane 23 kwietnia „Miasto dla kobiet” przyciągnęło nie tylko studentów i wykładowców, ale też miejskich aktywistów i osoby zainteresowane sprawiedliwą urbanistyką.
W centrum uwagi znalazły się pytania, które coraz głośniej wybrzmiewają w debatach projektantów, urbanistów i architektów: Dla kogo naprawdę budujemy nasze miasta? Co możemy w nich zmienić, by uwzględniały potrzeby wszystkich?
Dr. Leslie Kern – autorka głośnej książki „Miasto kobiet” (ang. „Feminist City: Claiming Space in a Man-Made World”) – w swoim wystąpieniu odwołującym się do osobistych doświadczeń z Toronto i Londynu przypomniała, że przestrzeń miejska nie jest neutralna. Kobiety, osoby starsze, dzieci czy osoby z niepełnosprawnościami mają różne potrzeby, które wciąż zbyt często są ignorowane. – Czym jest większość w mieście? – pytała Dr. Kern. – I dlaczego jedna norma nie wystarcza dla zróżnicowanej większości? To była mocna, potrzebna refleksja.
Dr. May East, odwołując się m.in. do doświadczeń wyniesionych z Brazylii, wniosła do rozmowy szerszy, globalny kontekst. Podkreśliła, że zmiany nie dzieją się w próżni – potrzebujemy współpracy, rozmowy i przede wszystkim podejścia „projektowania z”, a nie „projektowania dla”. Mówiła też o wadze spacerów terenowych jako ważnych narzędzi do poznawania miejsc z bliska – z otwartością na przypadkowe odkrycia i lokalne wyjątkowości. To właśnie serendipity, czyli radość z niespodziewanych znalezisk, może stać się początkiem zaangażowania w przemianę otoczenia.
Z kolei dr hab. inż. arch. Agata Twardoch – urbanistka miejska – opowiedziała o realnych zmianach w przestrzeni Gliwic, które inicjuje bądź już się dzieją. Od ławek, przez audyt miasta pod kątem przyjazności dla dzieci, place zabaw projektowane również z myślą o dorosłych, po sensowne łączenie tras rowerowych. Wszystko z myślą o przyszłości, którą – jak przypomniała wcześniej Dr. East – najpierw trzeba sobie wyobrazić, by móc ją stworzyć.
Wydarzenie pokazało, że pytania o równość, bezpieczeństwo i wspólnotę w przestrzeni miejskiej nie są dodatkiem – są fundamentem. A Gliwice stają się punktem, w którym ta zmiana zaczyna być widoczna.
„Miasto dla kobiet” zostało zorganizowane przez Wydział Architektury Politechniki Śląskiej pod patronatem prezydent Gliwic Katarzyny Kuczyńskiej-Budki i przy współudziale Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oraz Śląskiego UrbanLabu.
(kik)
